چکیده:
پژوهش حاضر، میزان انطباق بین دو برنامه درسی قصد شده و اجرا شده در دوره پیش از دبستان را مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه مورد مطالعه مربیان مراکز پیش دبستانی غرب استان مازندران در سال 1388 بودند، 122 نفر از نمونه های پژوهش به صورت تصادفی خوشه ای از شهر های عباس آباد، چالوس، تنکابن و رامسر انتخاب شدند. داده های مورد نیاز بر اساس مطالعه و تحلیل اسناد مربوط به برنامه های پیش از دبستان و راهنمای برنامه و فعالیت های آموزشی و پرورشی دوره پیش دبستانی مصوب سال 1387 شورای عالی آموزش و پرورش و اجرای پرسشنامه بسته پاسخ پنج درجه ای لیکرت گرد آوری شد. این پرسشنامه، برنامه درسی در حال اجرا در سه بعد اهداف، فعالیت ها و روش های ارزشیابی در دوره را از نظر مربیان می سنجد. اعتبار پرسشنامه با استناد به مطالب موجود در راهنمای برنامه و فعالیت های آموزشی و پرورشی دوره پیش دبستانی و تایید دو نفر از اساتید (ضریب کاپا) و نیز اجرای آزمایشی آن بر روی نمونه ای از جمعیت مورد مطالعه تایید شد. همچنین ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرانباخ 91/ 0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و آزمون تی تک متغیره استفاده شده است. نتایج نشان دهنده این است که بین اهداف، فعالیت ها و روش های ارزشیابی در برنامه درسی قصد شده با برنامه درسی در حال اجرا تا حدودی انطباق وجود دارد. بررسی مقایسه ای بین نظرات پاسخگویان در تحقق اهداف نشان می دهد که بیشترین میزان تحقق اهداف مربوط به «حیطه شناختی» و کمترین تحقق اهداف مربوط به «حیطه عاطفی» می باشد. همچنین در مورد فعالیت های اجرا شده توسط مربیان، فعالیت های شعر و سرود، نقاشی، قصه، بحث گروهی و بازی به ترتیب اولویت، بیشترین فعالیت به کار گرفته شده است. در مورد چگونگی ارزشیابی توسط مربیان در برنامه اجرا شده ارزشیابی به روش مشاهده (46 درصد)، ارزشیابی به روش شفاهی (45 درصد) و ارزشیابی به روش مستمر (9 درصد) بیشتر از دیگر روش ها مورد استفاده قرار گرفته اند.
Abstract The goal of current study was to investigate the consistency of intended curriculum with implemented curriculum at the preprimary level. The research method was survey study. The population included 258 preschool teachers of west of Mazandaran in 2009 that 122 samples randomly selected from Abas Abad، Chaloose، Tonekabon and Ramsar cities. Measuring tool was researcher-made questionnaire consists of 29 statements with Likert five points Scale. This questionnaire measured the implemented curriculum from the aspects of goals، activities and methods in evaluation. Face validity of the questionnaire has been investigated through the current issues in curriculum plan and educational activities of preschool and 2 professors been confirmed. The reliability of the questionnaire was found 0/91. Analyzing the data has been done by using descriptive statistics (mean، standard deviation and column diagram drawing) and inferential statistics (paired T test). Results showed that from the point of view of preschool centers’ teachers، there was a somehow conformity among goals، activities and evaluating methods in intended curriculum with implemented curriculum. Comparative investigation among respondents’ideas in getting the goals showed that most amount of reching goals was related to cognitive aspect with average point of 21/39 and the least amount of getting the goals was related to emotional aspect with average point of 8/22. Also in implemented activities، poems and signing، drawing، storytelling، group discussion and playing respectively are the most done activities by teachers. About how to evaluate by teachers in implemented curriculum، observation (%46)، oral evaluation (%45) and continuous evaluation (%36) were the most applied methods.
خلاصه ماشینی:
نتایج نشان دهندة این است که بین اهداف ، فعالیت ها و روش های ارزشیابی در برنامۀ درسی قصد شده با برنامۀ درسی در حال اجرا تا حدودی انطباق وجود دارد.
از آن جمله میتوان به پژوهش های صداقت (١٣٧٥)، امام جمعه (١٣٧٧)، رهبری نژاد (١٣٧٧)، رهبری نژاد (١٣٧٦)، حامدی خواه (١٣٧٧)، شعبانی (١٣٨٧)، فیروزی (١٣٨٩) اخلاقی (١٣٨٥)، مفتخر (١٣٨٧) و کاظم پور (١٣٨٣) اشاره نمود.
با توجه به اهمیت آموزش در این دورة زمانی، پژوهش حاضر برای بررسی میزان انطباق برنامۀ درسی قصد شده با برنامۀ در حال اجرای دورة پیش از دبستان از طریق آزمون سه فرضیۀ زیر انجام گرفته است : ١- بین اهداف برنامۀ درسی قصد شده ، (در حیطه های روانی – حرکتی، شناختی، عاطفی) در دورة پیش دبستانی با برنامۀ درسی در حال اجرا تفاوت دارد.
از سوی دیگر بر اساس نتایج به دست آمده بین روش های ارزشیابی برنامۀ درسی قصد شده و برنامۀ درسی در حال اجرا در دورة پیش از دبستان تطابق وجود دارد.
بنابراین پیشنهاد میشود: ١- این پژوهش ، جهت بررسی، انطباق برنامۀ درسی قصد شده و اجراشده دورة پیش از دبستان در مراکز وابسته به آموزش و پرورش صورت گرفته است .
مقایسۀ میزان انطباق برنامۀ درسی دورة پیش دبستانی در حال اجرا با اهداف مصوب این دوره از دیدگاه مدیران و مربیان مراکز پیش دبستانی استان مازندران ، پایان نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن .