چکیده:
در برابر نظریه وجود ذهنی، اخیرا دیدگاهی ارائه شده است که در آن دیدگاه، وجود ذهنی ماهیات در علم حصولی ما به آنها نفی می شود و برای معلوم بالذات مطلق و معلوم بالذات مقید - که در این دیدگاه به ترتیب «معنا» و «مصداق» خوانده شده اند - تحققی جدا و مستقل از تحقق علم حصولی - که در این دیدگاه «مفهوم» خوانده می شود - ادعا می شود. در این دیدگاه، از تفکیک معنا و مصداق و مفهوم و واقع از همدیگر لوازمی به دست می آید که پذیرفتن آنها سبب بروز تغییراتی اساسی در دیدگاه های معرفت شناختی و هستی شناختی خواهد شد. در این نوشتار، ما به بررسی این مسئله خواهیم پرداخت: آیا صاحبان این دیدگاه دلیلی در اثبات تمایز معلوم بالذات از علم حصولی آورده اند یا نه نشان خواهیم داد که نه تنها این دیدگاه بدون دلیل است بلکه لوازمی که در این دیدگاه برای تفکیک معنا از مفهوم و واقع و مصداق ذکر شده است با هم سازگار نیستند.
خلاصه ماشینی:
بازخوانی لوازم معرفت شناختی و هستیشناختی تفکیک معنا از مفهوم و مصداق و واقع تاریخ دریافت : ٩٤/٤/١٢ تاریخ تأیید: ٩٤/٨/١٤ * علی اصغر مروت در برابر نظریۀ وجود ذهنی، اخیرا دیـدگاهی ارائـه شـده اسـت کـه در آن دیـدگاه ، وجود ذهنی ماهیات در علم حصولی ما به آنها نفـی مـیشـود و بـرای معلـوم بالـذات مطلق و معلوم بالذات مقید - که در این دیدگاه به ترتیـب «معنـا» و «مصـداق » خوانـده شده اند - تحققی جدا و مستقل از تحقق علم حصولی - کـه در ایـن دیـدگاه «مفهـوم » خوانده میشود - ادعا میشود.
وجود ذهنی، علم حصولی، معنا، مفهوم ، واقع ، مصداق بیان مسئله در مقالۀ «چیستی معنا» (فیاضی و دیگران ، ١٣٩٢) تلاش شده که نظریـۀ وجـود ذهنی - که نظریۀ پرطرفداری در فلسفۀ اسلامی معاصر اسـت – نقـد شـود و بـا قول به ذهنی نبودن ماهیاتی که با توجه به علم حصـولی مـا بـه آنهـا «معلومـات بالذات » خوانده میشوند، تمایز معلوم بالـذات [اعـم از معلـوم بالـذات مطلـق و معلوم بالذات مقید] از علم حصولی و معلوم بالعرض نشان داده شود و آنگـاه بـا تفکیک چهار ساحت علم حصولی، معلوم بالذات مطلق ، معلوم بالـذات مقیـد و معلوم بالعرض - که به ترتیب در آن مقاله «مفهوم »، «معنـا»، «مصـداق » و «واقـع » نامیده شده - لوازم ده گانه ای برای این تفکیک ذکر شـود کـه معرفـت شناسـی و هستیشناسی را در فلسفۀ اسلامی معاصر دچار تغییراتی اساسی خواهد کرد.