چکیده:
انقلاب اسلامی ایران فراتـر از یـک انقلـاب نسـلی و مقطعـی ، بـه عنـوان انقلابی پیوسته و تعالی یابنده با چشم انداز تمدنی مطالعه شـود. مطالعـه آینده فرهنگی _تمدنی انقلاب اسلامی ، نیازمند نظریات و الگوهای مناسب آینده نگری می باشد و استفاده از نظریات و الگوهای آینده پژوهی مدرن ، بدون توجه به ماهیت فرهنگـی و تمـدنی آنهـا، نتـایج مطلـوبی نخواهـد داشت . بازشناخت آینده پژوهی مدرن بازاندیشـی سیاسـتی بـه منظـور تعریف بایسته های آینده پژوهی فرهنگی _تمدنی انقلاب اسلامی ضروری می نماید. مطالعه سیر تطـور فرارشـته آینـده پژوهی و نظریـات بنیـادی آینده نگر غربی در نیمه دوم قرن بیسـتم ، ماهیـت فرهنگـی _تمـدنی ایـن فرارشته و کارکرد نجات بخشی آن را، برای گـذار مدرنیتـه از نظریـات پساتجددی نشان می دهـد. آینـده پژوهـی مـدرن توانسـت بـا اسـتخدام نظریات جهانی سـازی ، در یـک فرآینـد تـاخیری و انتقـالی ، چشـم انـداز امیدبخشـی را بـرای مدرنیتـه فـراهم آورد و شـرایط بحرانـی آن را، از حوزه درون تمدنی غرب به حوزه بـین تمـدنی ارجـاع دهـد. بـازخوانی سویه تهاجمی این فرآیند انتقالی نسبت به انقلاب اسلامی ، به فهـم بهتـر جایگاه انقلاب در گستره پارادایم نوین فرهنگی -تمدنی حـاکم بـر نظـام جهانی منجر می شود و با تاکید بر ظرفیت و چشم انداز فرهنگی -تمـدنی انقلاب اسلامی ، ضرورت بازاندیشـی سیاسـتی در نظریـه ها و الگوهـای آینده نگر انقلاب اسلامی را ایجاب می کند.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله ضمن بررسی تاریخی و تحلیلی سیر تطور و شکل گیـری و توسـعه آینـده - پژوهی و نسبت آن با پارادایم فرهنگی -تمدنی نوین نظام جهانی ، به مطالعه انقلـاب اسـلامی ایـران در ایـن گسـتره خـواهیم پرداخـت و مبتنـی بـر معرفت شناسـی تـاریخی ایـن رشـته و کارکردهای فرارشته ای آن در عرصه فرهنگ و تمدن ، در پی پاسخ به این پرسش خـواهیم بود که اولا جایگاه انقلاب اسلامی ایران در گستره تمدنی نوین نظام جهانی چیسـت ؟ و ثانیـا مبتنی بر چه صورت بندی معرفتی و چارچوبه هـای سیاسـتی برآمـده از آن ، بایسـتی آینـده - پژوهی فرهنگی -تمدنی ، شایسته انقلاب اسلامی را تعریف کنیم ؟ ٢-آینده پژوهی آینده پژوهی ، فرارشته نسبتا جدیـدی اسـت کـه در تحقیقـات اجتمـاعی ، پدیـد آمـده و هدفش مطالعه منظم آینده است .