چکیده:
مقدمه : پژوهش حاضر به مطالعة احساس نگرانی دانشجویان نخبه می پـردازد. مطالعـات بـسیار اندکی جلوة نگرانی طبیعی را در جمعیت غیربیمار بررسی کردهاند. از این رو، در این مطالعه به علل احساس نگرانی دانشجویان نخبه پرداخته شده است که افرادی سالم و نیز سرآمد هـستند؛ زیرا با آگاهی از علل نگرانی های آنها بهتر می توان استعداهایشان را پـرورش داد. روش: مطالعة حاضر پژوهشی کیفی و از نوع توصیفی تحلیلی اسـت . جامعـة آمـاری نمونـه ای متشکل از هجده دانشجوی نخبـه (هفت دانشجوی پزشکی و یازده نفر مهندسی ) بـود کـه بــا روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. ابزار این بررسی ، مـصاحبة نیمـه سـاخت یافتـه بـود و دادههای مصاحبه با روش تحلیل محتوای استقرایی قیاسی بررسی و تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: براساس تحلیل دادهها مشخص شد احساس نگرانی دانشجویان نخبه از چندین عامـل به وجود می آید که برخی از آنها بین دو گروه مشترک و عبارت است از: نگرانی به دلیل فراهم نبودن شرایط به فعل رساندن توانمندیها و نگرانی دربارة دسـتیابی بـه شـان اجتمـاعی مـورد انتظار و نگرانی به دلیل نبود امکانات آموزشی مطلوب. عوامل دیگری که عمدتا در دانـشجویان پزشکی دیده شد، عبارت است از: احساس نگرانی دربارة ادامة تحصیل و مسائل اقتـصادی. در این میان، احساس نگرانی از فراهم نبودن شرایط به فعل رساندن توانمنـدیهـا در ١٠٠ درصـد مصاحبه شوندگان دیده شد. بحث : فراهم نبودن زمینه و بستر لازم برای استفاده از دانش آموخته ها و ظهـور توانمنـدیهـای نخبگان، دلیل اصلی بروز احساس نگرانی در آنهاست ؛ عاملی کــه بـا خودشـکوفایی ارتبـاط مستقیـم دارد. درواقـع ، دانشجویان نخبه از آیندة حرفـه ای خـود نگـرانانـد، چـون پـیش بینـی می کنند که شرایط بروز استعدادها و خلاقیت برای آنها فـراهم نیـست . همچنـین دانـشجویان نخبه توانایی خود را فقط در حل حداقل ها می بیننـد؛ زیـرا معتقدنـد اوضـاع جامعـه و عوامـل تاثیرگذار بر آیندة حرفه ای آنها به میزان زیادی خارج از اختیار آنان است
خلاصه ماشینی:
یافته ها: براساس تحلیل دادهها مشخص شد احساس نگرانی دانشجویان نخبه از چندین عامـل به وجود می آید که برخی از آنها بین دو گروه مشترک و عبارت است از: نگرانی به دلیل فراهم نبودن شرایط به فعل رساندن توانمندیها و نگرانی دربارة دسـتیابی بـه شـأن اجتمـاعی مـورد انتظار و نگرانی به دلیل نبود امکانات آموزشی مطلوب.
این حوزه هـا عبـارت اسـت از: نگرانـی دربـارة فراهم نبودن شرایط به فعل رساندن توانمندی ها که در دو گروه پزشکی و مهندسی مشترک بود، احساس نگرانی دربارة دستیابی به شأن اجتماعی مورد انتظار، احساس نگرانی از نبـود امکانات آموزشی مطلوب که کیفیت و شدت آن ها در دو گـروه متفـاوت بـود و احـساس نگرانی دربارة ادامة تحصیل و مسائل اقتصادی که به طور چشمیگیری در دانشجویان نخبـة 1.
بـه طـور مثـال ، دانشجوی دختری که در رشتة متالوژی تحصیل می کرد، گفت : «دربارة کارم هم تا جایی که به من مربوط می شود، توانایی بروز استعدادهایم را دارم ؛ اما قبلا هـم گفـتم کـه بخـشی از مسئله به این موضوع مربوط می شود که جایگاه لازم را برای من قائل نمی شوند.
» احساس نگرانی از نبود بستر لازم برای عمل به آموخته ها و استعدادهای بالقوه در دانشجویان نخبة پزشکی نیز با همـین کیفیـت و شدت دیده شـد: «خـوب ، حـالا مـن درس بخـوانم و متخـصص بـشوم ، چـه مـی شـود؟ به خصوص با این همه محدودیت هایی که روزبه روز برای پزشک ها بیش تر مـی شـود، ولـی ساختارهای لازم برایشان فراهم نمی شود.