خلاصه ماشینی:
"(6) متکلمان معتزلی نیز این مسأله را مطرح کرده و هر کدام به نوعی در این مورد موضع گرفتهاند بر اساس آنچه ابو القاسم کعبی در کتاب«الغرر» از ابو الحسن خیاط حکایت کرده است: روزی عمرو بن عبید که از بزرگان معتزلی به شمار میآید در باب وعید الهی و کیفر گناه سخن میگفت در این حال ابو عمرو بن علا وارد شد و گفت:آنچه تو در باب وعید خداوند و کیفر گناه میگویی به فرهنگ و اندیشه عجم مربوط بوده و با سنت عربی ارتباطی ندارد زیرا قوم عرب ترک وعید و گذشت از گناه بیم داده شده را زشت نمیشمارد بلکه آنچه در نظر آنان زشت به شمار میآید خلف وعده است او سپس این شعر را شاهد مدعای خود آورده و گفت: وانی وان او عدته و وعدته لا خلف ایعادی و انجز موعدی یعنی من اگر چه نسبت به او هم وعید و هم وعده دادم ولی در وعید تخلف میکنم و به وعدهای که به او دادهام عمل خواهم کرد.
شیخ مفید برای این که از این گونه اشکالات بر کنار بماند ضمن این که روی حسن و قبح عقلی تکیه کرده و عدالت را از صفات خداوند به شمار آورده این مطلب را نیز مورد تأکید قرار داده است که اگر خداوند به وعدههای خود عمل نکند و اهل اطاعت را به پاداش بهشت نرساند هیچ گونه ظلم و ستمی بر آنان نرفته است زیرا همانگونه که ذکر شد در نظر شیخ نعمتهای خداوند بیپایان بوده و کسی نمیتواند از عهده شکرش بدر آید به علاوه حقوق بندگان مطیع و فرمان بردار نیز به هیچ وجه از دایره جود و کرم الهی بیرون نیست به این ترتیب وقتی گفته میشود بندگان مطیع و فرمانبردار استحقاق بهشت دارند باید توجه داشت که این استحقاق خود مقتضای جود و کرم خداوند بوده و هیچ گونه الزام و تعهدی را از ناحیه بنده برای مبدأ آفرینش ایجاد نمینماید."