چکیده:
علیرغم افزایش میزان یارانهها طی سالهای گذشته (از 4888 میلیارد ریال در سال
1374 به 23035 میلیارد ریال در سال 1384)، میزان برخورداری خانوارهای فقیر از
یارانهها افزایش نیافته و حتی در مورد حاملهای انرژی از جمله بنزین میزان
برخورداری دهکهای بالا 15 برابر دهکهای پایین میباشد. این امر به ماهیت پرداخت
فراگیر یارانهها در ایران برمیگردد. بنابراین برخورداری اندک خانوارهای فقیر از
یارانهها، فشار هزینههای جاری و وجود کسری بودجه دولت اهمیت هدفمندی یارانهها را
نشان میدهد. از سوی دیگر هدفمندی یارانهها مستلزم تعیین خانوارهای فقیر و ثروتمند
با استفاده از روشهای موجود است. بررسی روشهای هدفمندی یارانه در 30 کشور (بویژه
کشورهای آمریکای لاتین) نشان میدهد که در بین مکانیسمهای مختلف، استفاده از آزمون
تقریب میانگین نتایج بهتری به دنبال داشته
است. در این مقاله به آزمون این روش در ایران پرداخته شده است. نتایج بیانگر آن است
این مدل 0/79 درصد خانوارهای فقیر را درست پیشبینی میکند و 0/21 درصد را نادرست
در زمره خانوارهای ثروتمند قرار میدهد. همچنین با این مدل 0/83 درصد خانوارهای
ثروتمند درست پیشبینی میشوند و 0/17 درصد نیز به نادرست در زمره خانوارهای فقیر
قرار میگیرند.
طبقهبندی JEL:H24, C42, I32, C21 .
خلاصه ماشینی:
"جدول 7- مقایسه دو خانوار نمونه برای بهرهمندی از یارانه نام متغیر توصیف متغیر خانوار اول خانوار دوم ارزش ضریب امتیاز ارزش ضریب امتیاز dumrural ساکن در مناطق روستایی -123051 0 0 -123051 1 -123051 b06 وسیله نقلیه 250128 1 250128 250128 0 0 b14 فریزر 304096 1 304096 304096 0 0 b17 ماشینلباسشویی 136592 1 136592 136592 0 0 c1 بعد خانوار -28528 3 -85584 -28528 8 -228224 a88 کارگر ساده -165243 0 0 -165243 0 0 a90 سایر مشاغل طبقهبندی نشده -130120 0 0 -130120 0 0 b502 آجر و چوب یا سنگ و چوب -75876 1 -75876 -75876 0 0 b507 خشت و گل -150926 0 0 -150926 0 0 b033 سرانه زیربنا 9433 33/33 314401 9433 6/25 58956 ضریب ثابت 444852 1 444852 444852 1 444852 کل امتیاز 1288610 152533 نقطه قطع 337396 337396 واجد شرایط بینیاز نیازمند هزینه سرانه ماهانه اظهار شده (ریال) 1833535 81376 مأخذ: نتایج تحقیق جمعبندی و ملاحظات همان طوری که اشاره شد دولتها با سیاستهای مختلفی از خانوارهای فقیر و کمدرآمد حمایت مینمایند و پرداخت یارانه یکی از این سیاستها به شمار میرود، اما شیوه و نحوه پرداخت یارانه در اثرگذاری بر بهبود رفاه خانوارها بسیار حایز اهمیت میباشد."