چکیده:
ابوسعید ابوالخیر، عارف بزرگ و چهره درخشان ادبیات عرفانی ایران از آن مردانی است که ، در مرزهای حقیقت و افسانه بخش عظیمی از جریان شعر وعرفان سرزمین ما را به خود اختصاص داده است . از یک سوی در کنار عطار و سنایی و مولوی و حافظ ، در جمع شاعران عارف و صدر ترانه گویان و رباعی سرایان ادبیات صوفیانه همواره حضور دارد و از سوی دیگر در قلمرو تجارب روحانی ارباب سلوک، در شمار حلاج و بایزید و ابوالحسن خرقانی و جنید و شبلی قرار دارد. در این مقاله می خواهیم با بضاعت علمی اندک خود به ترسیم چهره روانی ابوسعید ابوالخیر بپردازیم و آن چهره نورانی را تا حدی در معرض دید قرار داده و چگونگی تجمیع صفات به ظاهر متعارض را در سیمای روان شناختی او بررسی و آن را با الگوهای سالم شخصیت تطبیق دهیم .
خلاصه ماشینی:
"سلامتی روان فقط عدم بیماریهای روانی در فرد نیست بلکه رفاه کامل فرد از بعد جنبه های عاطفی ، روانی ، انطباق پذیری فرد با مشکلات زندگی و تعامل با اجتماع می باشد برای اینکه ببینیم ا فراد از جنبه روانی ،عاطفی چقدر سالم هستند می توان با بررسی و مطالعه سالمترین شخصیت ها دریابیم که تا چه حدآنها توانسته اند توانائیهای خود را در این بعد رشد دهند.
١٨- خود انگیختگی ، سادگی و طبیعی بودن : این افراد در همه جنبه های زندگی خود به شیوه ای بدون تظاهر و ریا رفتار می کنند آنها ناگزیر به پنهان کردن احساسات و هیجانات خویش نیستند و صادقانه آن را نشان می دهند، هر چند که ملاحظه سایرین را می کنند و در بروز احساسات خود نسبت به دیگران احترام آنان را نیز رعایت می نمایند .
عدم تحقیر دیگران زهد( صرف نظر کردن از لذت های پست و زودگذر) انسان سالم و کامل به چنان درجه ای از کمال و رستگاری رسیده است که نمی تواند از تحقیر دیگران و خود بزرگ بینی احساس لذت و رضایت داشته باشد.
خود انگیختگی، سادگی و طبیعی بودن فقر( سالک از همه چیز جز خدای متعال بی نیاز باشد) انسان سالم و کامل در همه جنبه های زندگی خود به شیوه ای بدون تظاهر و ریا رفتار می کند و ناگزیر به پنهان کردن احساسات و هیجانات خویش نمی باشد و صادقانه آن را نشان می دهد."