چکیده:
اهداف: با توجه به افزايش روزافزون سالمندان، توجه به مسائل آنان، از جمله امور مهم در سياست گذاري اجتماعي كشورها محسوب مي شود كه بدون آگاهي از نيازهاي اساسي و ابعاد سالمندي نمي توان به برنامه ريزي در راستاي رفاه رواني و اجتماعي اين قشر پرداخت. هدف اين پژوهش، بررسي اين نيازها و ابعاد با توجه به مقالات علمي منتشر شده در مجلات بين سال هاي 1383 تا 1392 مي باشد.
مواد و روش ها: بر مبناي مدل مفهومي كيفيت زندگي هيوجز (1990) مطالعه ساختاريافته كيفيت زندگي سالمندان براي بررسي ابعاد و شاخص هاي كيفيت زندگي در بين 62 مقاله مجلات علمي-پژوهشي منتشر شده و در دسترس در يك بازه 9 ساله انجام گرفت.
يافته ها: نتايج نشان از برجسته بودن بُعد وضعيت سلامتي سالمند در مقالات (100 درصد) دارد، مفهوم كيفيت زندگي، مفهومي چندجانبه و چند بُعدي است كه تنها جنبه هاي فيزيكي و جسمي را در بر نمي گيرد، اندازه گيري و پي بردن به آن خود در گرو عوامل مختلف فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و حتي محيطي مي باشد كه كمترين عوامل مورد بررسي، رضايت فردي و عوامل محيط فيزيكي هركدام با (3/11 درصد) مي باشد. بيشتر راهكارهاي ارائه شده براي ارتقا و بهبود كيفيت زندگي سالمندان در ايران در سطح كاركردهاي كلان و ساختاري (35/69 درصد) مي باشد كه مي تواند در سياست گذاري ها و برنامه ريزي ها مورد استفاده قرار گرفته و راهي در جهت بهبود و ارتقاي كيفيت زندگي سالمندان پيش روي برنامه ريزان و سياستگذاران قرار دهد.
نتيجه گيري: كيفيت زندگي سالمندان در ايران از جمله ضرورياتي است كه در صورت توجه به همه ابعاد آن و استفاده از برنامه هاي مداخله اي، آموزشي و حمايتي مي تواند بهبود و ارتقا يابد.