چکیده:
در اين مقاله مروري جامع، تحليلي و نقادانه بر موضوع كارايي بازار داشته ايم كه نتايج تحليلي آن را مي توان در چهار محور خلاصه نمود. بدين ترتيب كه كارايي بازار، امري است «لازم»(1)، پديده اي است «غيرممكن»(2) و «پارادوكسيكال»(3) و فرضيه ايست «غيرقابل اثبات»(4) و اينكه نهايتاً جدال ميان كارايي بازار و آنومالي ها (خلاف قاعده ها) كماكان ادامه خواهد داشت. چهار محور فوق مختصراً به شرح ذيل جمع بندي مي گردد. كارايي بازار از جهت تاثير آن بر تخصيص بهينه منابع در سطح كل اقتصاد و همچينن نقش قيمت هاي حاصل از بازار كارا به عنوان سيگنال هاي درست به فعالان اقتصادي لازم مي باشد. مجموعه محدوديت هاي بازار، كارايي را به امري غيرممكن بدل مي سازد. دوگانگي ديدگاه در مورد فرصت آربيتراژ، كارايي بازار را به امري پارادوكسيكال تبديل نموده است و نهايتاً نيازمندي آزمون فرضيه بازار كارا به داشتن مبنايي براي بازار مورد انتظار مانند يك مدل تعادلي، موجب غيرقابل اثبات يا ابطال بودن فرضيه كارايي بازا مي شود.
خلاصه ماشینی:
"» تعریف فاما از بازار کارا در سپتامبر 1965 در مقاله گامهای تصادفی قیمتها در بازار سهام: «یک بازار کارا، بازاری است که در آن تعداد زیادی اشخاص فعال عقلایی به اهداف افزایش سود به رقابت میپردازند و هریک سعی دارند ارزشهای آتی اوراق بهادار در بازار را پیشبینی نمایند و همچنین در این بازار اطلاعات مهم فعلی آزادانه در اختیار همه مشارکتکنندگان در بازار قرار میگیرد.
فاما در سال 1998 در مواجهه با شواهدی که برای عدم کارایی بازارها ارائه شده بود، اینگونه گفت: «کارایی بازار به مفهوم انعکاس کامل اطلاعات موجود در قیمتها، تعبیر ساده ما از فرضیه بازار کاراست که در آن ارزش مورد انتظار بازدهیهای غیرنرمال صفر است.
بدین ترتیب شکل ضعیف کارایی بازار را میتوان با این سؤال معادل دانست: «بازدهیهای گذشته چقدر برای پیشبینی بازدهیهای آینده خوب هستند؟» شکل نیمه قوی کارایی بازار را میتوان به صورت این سؤال مطرح نمود: « قیمت اوراق بهادار با چه سرعتی نسبت به اعلان اطلاعات عمومی عکسالعمل نشان میدهد؟» و نهایتا شکل قوی کارایی بازار را میتوان به صورت این سؤال مطرح کرد: «آیا سرمایهگذاران واجد اطلاعات نهانی هستند که هنوز به طور کامل در قیمتها منعکس نشده باشد؟» با انتساب سؤالات فوق به طبقهبندی کارایی بازار، آزمون نمودن کارایی بازار در اشکال مختلف آن امکانپذیر گردید.
تحقیق (دانیالی ده حوض و منصوری،1391) کارایی بورس تهران را با بررسی شکل ضعیف کارایی بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از آزمونهای استقلال (آزمون گردش) در دستور کار خود داشت که در آن عوامل و مؤلفههای مؤثر بر ارتقای کارایی بورس تهران با استفاده از تحلیل عامل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است."