چکیده:
ورشکستگی و زیان بسیاری از بانکها در بحران مالی اخیر در اقتصاد جهانی، اهمیت توجه به نقدینگی بانکها را به عنوان شاخصی که میتواند نشاندهنده سلامت و ثبات سیستم بانکی باشد، دوچندان کرده است. همچنین با توجه به ارتباط عملکرد سیستم بانکی با میزان فعالیت بخشهای کلان اقتصادی و نقش واسطهگری مالی بانکها و اینکه نااطمینانی و بیثباتی در فضای اقتصاد کلان به بیثباتی سیستم مالی منجر شده و در نهایت عملکرد و فعالیت بانکها را تحت تاثیر قرار میدهد، ضرورت توجه را بیش از پیش میکند به طوری که امروزه بررسی و اطمینان از ثبات و سلامت سیستم بانکی مهمتر شده است. بر این اساس، هدف مطالعه حاضر، بررسی تاثیر نوسانات کلان اقتصادی بر ریسک نقدینگی بانکها در ایران است. این بررسی با استفاده از مدلسازی واریانس ناهمسان شرطی تعمیم یافته (GARCH) و مدل نامتقارن واریانس ناهمسان شرطی (EGARCH) و روش دادههای تابلویی مبتنی بر دادههای فصلی طی سالهای 1392-1385 و اطلاعات مربوط به 14 بانک بزرگ کشور انجام میشود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نوسانات متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم، نرخ ارز و شاخص قیمت سهام به عنوان مهمترین متغیرهای کلان اقتصادی، تاثیر معنیداری بر ریسک نقدینگی بانکها دارند. بنابراین افزایش نوسانات در اقتصاد منجر به کمبود نقدینگی و تغییر ترکیب سپردههای بانکها شده و در نهایت بانکها در معرض ریسک نقدینگی بالاتری قرار خواهند گرفت.
The stateof bankrupcy and losses incurred by many banks in recent global financial crisis has doubled the importance of paying attention to the liquidity of banks as an indicator of health and stability of banking systems. In addition، due to dependence of banking system's performance on economic variables at the macro level، with a consideration on intermediatory function of banks and role of macroeconomic instability in creating financial system instability، which influences banks' performance and activity، studying the stability and health of the banking system has become more important. Therefore the purpose of this study is to evaluate the impact of macroeconomic fluctuations on liquidity risk of bank. Using GARCH and EGARCH models، panel data، the effects of macroeconomic fluctuations on liquidity risk of banks in Iran is studied by using quarterly data of 14 largest banks of the country during 2006:2-2014:1. The results show that fluctuations in GDP، inflation، exchange rate and stock price index as most important macroeconomic variables have significant effects on liquidity risk of banks. Therefore، higher fluctuations in Iranian economy can result in shortages of liquidity in banks and changing composition of bank deposits and eventually exposing banks to higher liquidity risks.
خلاصه ماشینی:
"هنگامی که اقتصـاد در دوره رونق قرار میگیرد، شاخص بورس (شاخصی پیشرو و معروف به دماسـنج اقتصـاد در ادبیات اقتصاد مالی) نیز هم جهت با رشد اقتصای از روندی مثبت برخوردار اسـت و اشـتیاق برای ورود به بازار سهام به دلیل سودآور بودن آن نسبت به نگهداری داراییها بـه صـورت پول نقد افزایش مییابد و این افزایش تقاضا برای سـرمایه گـذاری در بـازار سـهام منجـر بـه تغییر ترکیب سپرده های بانکی به سـمت سـپرده هـای فـرار و خـروج سـپرده هـا و در نهایـت کمبـود نقـدینگی و افـزایش ریسـک نقـدینگی خواهـد شـد، امـا در دوران رکـود، بـازده سپرده های بانکی جذاب تر از درآمدزایی داراییهـایی چـون طـلا، ارز و ماننـد آنهـا اسـت ، بنابراین به سبب کاهش میزان تقاضا و تمایل برای ورود به بازار سهام ، بانک ها بـا مشـکلات کمبود نقدینگی مواجه نخواهند شد.
همچنین نااطمینانی نرخ تورم اثری مثبـت بـر ریسـک نقـدینگی بانـک هـا دارد و در واقع به افزایش آن میانجامد که این نیز با مبـانی نظـری وشـواهد تجربـی سـازگاری کامـل دارد، زیرا افزایش نااطمینانی (نوسان ) در نرخ تورم منجـر بـه ایجـاد نااطمینـانی (نوسـان ) در ارزش کل داراییها (دارایی نقد و نرخ بازده داراییها) شـده و بنـابراین در چنـین شـرایطی ترکیب سپرده های بانکی تغییر یافته (از سپرده های مدت دار به سپرده هـای فـرار) و تقاضـای سپرده گذاران برای خروج سپرده های خود و ورود به بازارهای موازی افزایش مییابد، ایـن خروج ناگهانی سپرده ها از بانک ها منجر به بروز مشکلات ناشی از کمبود نقدینگی شـده و بانک ها را در معرض ریسک نقدینگی بالاتری قرار میدهد."