چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بیان راهکارهایی برای بهینهسازی کاربریها در فرایند آمایش سرزمین با بهکارگیری برنامهریزی خطی چندهدفه و حل تعارضات ایجادشده در فرایند آمایش سرزمین با نظریة بازیها، در شهرستانهای گرگان و کردکوی انجام گرفت. برای 7 کاربری کلان منطقة مورد مطالعه، ارزیابی توان چندمتغیره انجام گرفت. سپس، فرایند MOLA، برای بهینهسازی اولیه اجرا شد. در بخش آمایش سرزمین ثانویه، بهینهسازی کاربریها با روش برنامهریزی خطی چندهدفه وارد فاز جدیدی از طریق توجه به نیازهای محیطزیستی و اقتصادی-اجتماعی شد. پارامترهای محیطزیستی نظیر کاهش رواناب، آلودگی غیرنقطهای نیتروژن و فرسایش خاک بهترتیب، از مدل L-THIA و مدل RUSLE تهیه شدند. در ادامة کار، برای نهاییسازی مدل برنامهریزی خطی چندهدفه، محدودیتهای این مدل طراحی شد. بهدلیل نیازهای متفاوت ذینفعان محیطزیستی و اقتصادی- اجتماعی، دو گروه محدودیت طراحی شد که سبب ایجاد تعارض در ادامة روند اجرای آمایش سرزمین شد. در فاز سوم آمایش سرزمین نظریة بازیها برای حل تعارض ایجادشده بهکارگرفته شد. بازیکنان محیطزیستی و بازیکنان اقتصادی- اجتماعی در سه تکرار بازی کردند. در نهایت، بازیکنان محیطزیستی برنده، و آمایش سرزمین با محدودیتهای محیطزیستیها به کار خود ادامه داد. نتایج نشاندهندة تغییراتی در سطح کاربریها است، به نحوی که بین گروههای ذینفع تعادل ایجاد شده است.
خلاصه ماشینی:
73 هدف از اين مط العه بهينه سازي مکاني کاربري هـا در فراينـد آمـايش سـرزمين بـا بـه کـارگيري برنامه ريزي خط ي چندهدفه در شهرستان هاي گرگـان و کردکـوي ، و تحليـل و بررسـي رفتارهـاي ذي نفعان در ارتباط با مشارکت آن ها در فرايند آمايش سرزمين بر مبناي نظريۀ بازي هـا بـه منظـور مط رح کردن راه حل هاي منط قي و عملي براي تعارضات ايجادشده طي فرايند آمايش سرزمين است .
در مرحلـۀ بعد، براساس نظر کارشناسي و با توجه به نتايج برنامه ريزي خط ـي چندهدفـه بـراي توابـع هـدف (براساس محدوديت هاي طراحي شدة هر بازيکن به صـورت جـدا)، سـناريوهاي بـازي بـراي هـر تصميم بازيکنان طراحي شد که به شرح زير است : - اگـر بــازيکن محـيط زيســتي محــدوديت هـاي طراحــي شــدة خـود، و بــازيکن اقتصــادي محدوديت هاي خود را انتخاب کنند، محيط زيستيها شش امتياز و اقتصادي ها شش امتيـاز خواهند گرفت .
در مرحلۀ بعد، براساس نتايج اجراي مدل برنامه ريزي خط ي چندهدفه ، هـدف تعيين شده براي هر بازيکن و نظر کارشناسان ، سناريوهاي تصميم گيري بازي طراحـي شـد کـه بـه شرح زير است : - اگر بازيکن محيط زيستي محدوديت طراحـي شـدة خـود و بـازيکن اقتصـادي محـدوديت طراحي شدة خود را انتخاب کند، محيط زيستي هشت امتياز و اقتصادي سه امتياز مي گيرد.
نتايج حل بازي آمايش سرزمين نشان مي دهد تعادل نش در مرحله اي است که هـر دو بـازيکن محدوديت هاي طراحي شده مربوط به محيط زيستيها را انتخاب مي کنند.