چکیده:
شيعه و كاتوليك به عنوان دو مذهب كليدي در اسلام و مسيحيت، به طور خاص در حوزه آيين هاي مقدس، نمادها و شعائر ديني از شباهتهاي قابل توجهي برخوردارند. بيان اين مهم ميتواند زمينه گفت وگوي ادياني و همگرايي ميان آنها را فراهم سازد. اين پژوهش با اين هدف و با رويكرد توصيفي- تحليلي، گستره آيين هاي مذهبي، شعائر و نمادهاي ديني شيعه و كاتوليك را مقايسه نموده، در بررسي مقايسه اي اشتراكات و تمايزات آنها را برجسته نموده است. از جمله اشتراكات آنها اين است كه هريك بر اين مسئله اذعان دارند كه شعائر ديني منحصر در امور منصوص نمي شود. بر اين اساس، عرف متدينان مجاز هستند كه با حفظ شرايط، شعائر ديني را به غير موارد منصوص سرايت دهند. همچنين هر دوي آنها در دين خود، با گرايشهاي مخالفي روبه رو هستند كه هرگونه دخالت عرف در حوزه، مناسك و شعائر را مصداق بدعت ميشمارند. با وجود چنين اشتراكاتي، تمايزاتي نيز در اين عرصه ميان آن دو مذهب وجود دارد: از جمله اينكه شعائر منصوص كاتوليك بسيار اندك و ناچيز است. ازاين رو، هرگز قابل مقايسه با شعائر منصوص شيعه نيست. اين امر، بيش از هر چيز بيانگر جايگاه ويژه شعائر و مناسك ديني نزد شيعه و حاكي از وثاقت حداكثري آن است.
Shia and Catholic as two pivotal religions in Islam and Christianity especially bear considerable similarities in the area of sacred acts، symbols and religious rites. Pointing this out can prepare the ground for religious talks and convergence. To this end، the present paper uses a descriptive-analytic approach، to compare Shia and Catholic sacred acts، symbols and religious rite; and highlight their similarities and differences. One of the similarities is that each one of them submits to the fact that sacraments are not restricted to definite affairs. Therefore، abiding by the conditions، religious scholars are allowed to generalize religious rites to the indefinite affairs.
Furthermore both Shia and Catholic are confronted with opposite interests that assume any interference of common sense in rituals and sacraments as an instance of heretical practice.
Despite these similarities there are some differences between these two religions، as well. Instantly there are few definite rites in Catholic، hence they cannot be compared toShia.
Above all، this fact indicates the special role of sacraments and religious rituals in Shia and their maximum reliability.
خلاصه ماشینی:
"این تحقیق به این سؤالات پاسخ میدهد که آیا شعائر شیعه، منحصر به شعائری است که بهطور خاص در نصوص دینی به آنها اشاره شده است؟ آیا عرف متدینان مجازند در تطبیق دستورات کلی دین، مصادیقی را هرچند نوظهور، بهعنوان شعائر معرفی و پیشنهاد دهند؟ نظر کلیسای کاتولیک دربارة شعائر و مناسک نوظهور دین چیست؟ و اساسا در این زمینه مذهب کاتولیک چه جایگاهی را برای عرف متدینان در نظر میگیرد؟ چه اشتراکاتی میان شیعه و کاتولیک، در حوزة گستره شعائر و آیینهای مقدس، وجود دارد؟ سرانجام اینکه تمایزات این دو مذهب در این زمینه چیست؟ برخی آثار، گستره شعائر و مناسک شیعه و کاتولیک را به صورت مجزا بررسی کردهاند.
برخی از مهمترین شعائر منصوص، که در منابع دینی اسلام و به طور خاص مذهب تشیع، مورد توصیه قرار گرفته و از متدینان خواسته شده است که به انجام یا بزرگداشت آن مبادرت ورزند و در به نمایش گزاردن آنها، در مرئی و منظر صاحبان دیگر ادیان و مذاهب همت گمارند، عبارتند از: انبیا و اولیای الهی(، حج، نماز جماعت، نماز جمعه و نماز عیدین، اذکار و اوراد نمادین، مساجد و زیارتگاهها، اعیاد و مناسبتهای دینی، تقویم قمری، ماههای حرام، تاریخ هجری، قرآن کریم و سایر شعائر شیعی مانند اذان، وضو، جهت قبله، سجده بر خاک، عزاداری بر اهلبیت عصمت و طهارت(، زیارت مشاهد مشرفه، تبرک و توسل، آداب و رسوم ویژه فرزندان تازه متولدشده و..."