چکیده:
عزاداری برای سیدالشهداء(ع) یکی از بزرگترین مصادیق بزرگداشت شعائر الهی است. در حقیقت یکی از مهمترین امتیازات جامعه شیعه، برخورداری از چشمه پر فیض نورانیّت و معنویّت عاشورا است. این چشمه جوشان از نخستین روزی که موضوع یادکرد مصیبت امام حسین (علیهالسلام) و یارانش مطرح شد جریان یافت و تا امروزه همچنان جاری است و پس از این هم ادامه خواهد داشت. اما در طول تاریخ همواره کسانی بودهاند که علیرغم اینکه ادعای اسلام داشتهاند، با اقامه عزا بر آن حضرت مخالف بوده و آن را نپذیرفتهاند. بر این اساس با توجه به اینکه قرآن به عنوان کتاب الهی، مورد پذیرش همه مسلمانان است؛ پرسش پژوهش حاضر این است که آیا قرآن برای عزاداری بر آن حضرت دلایلی بیان کرده است؟این مقاله در صدد است با اتّخاذ روش توصیفی- تحلیلی، به معرفی این آیات بپردازد. با نظری به آیات نورانی قرآن روشن میشود که عزاداری و برپایی مجالس عزا نه تنها با قرآن مخالفت و ناسازگاری ندارد، بلکه موجب تثبیت قلوب، ذکر و موعظه و از مصادیق شعائر الهی، مودّت و محبّت به اهل بیت (علیهم السّلام) میباشد که در قرآن به آنها سفارش شده است
خلاصه ماشینی:
"این امر عزاداری و مجالس حسینی به دلیل قالب و محتوای جذابی که دارد، بهترین راه انتقال معارف اسلامی و احکام الهی و صیانت دین از انحراف و از هجوم بیامان دشمنان قسم خورده است (باقری بیدهندی، بیتا: 8) لذا نتیجه اصلی مراسم عزاداری، سازندگی و آماده سازی فرد و جامعه برای احیای افکار مذهبی - سیاسی امام حسین (علیهالسلام) است.
اگر کعبه و صفا و مروه و منی و عرفات، که جملگی از جماداتاند، به حرمت ارتباط با آیین خدا و انتساب به او، احترام مییابند، آیا بزرگداشت دوستان و اولیای او، تعظیم شعائر الهی نیست؟ (بابایی، 1382: 3) علاوه بر قرآن با مراجعه به عقل سلیم نیز پی میبریم که برپایی مراسم عزای اولیای الهی، خصوصا سرور و سالار شهیدان امام حسین (علیهالسلام) موافق با عقل میباشد، زیرا احیا و تکریم آنان در حقیقت تکریم شخصیتهای عظیم و زنده نگهداشتن مکارم اخلاقی و شعارهای آنان است و هر امتی که بزرگان خود را تکریم نکند محکوم به شکست و نابودی است.
لذا از آنجایی که مطابق نص صریح و روشن قرآن محبت خاندان رسالت واجب است، بنابراین میتوان گفت: فلسفه گریه بر امام حسین (علیهالسلام) و اقامه عزا برای مصائب ایشان، اظهار ارادت به پیامبر (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهمالسلام) آن بزرگوار است .
این آیه تأکید میکند که تاریخ را نباید سرسری شمرد و یا به عنوان یک سرگرمی از آن برای شنوندگان استفاده کرد چرا که مجموعهای است از بهترین درسهای زندگی و از آنجایی که در عزاداری آن حضرت به زندگی آن امام و ذکر مصائب ایشان پرداخته میشود، این مراسم بابرکت نقشی مؤثر در رشد باورهای مذهبی و فضایل و کرامتهای انسانی خواهد داشت."