چکیده:
حقوق بشر در جهان امروز، بيش از آنكه يك آرزو و خواست حقوقي باشد، ابزاري سياسي براي فشار غربي ها بر جهان غيرغربي مي باشد. به رغم اين، مي توان با رويكردي علمي، «منشور جهاني حقوق بشر» را ـ به عنوان عالي ترين سند حقوقي ـ با متون و آموزه هاي حقوقي مخالف با آن مورد بررسي تطبيقي قرار داد. اين نوشتار درصدد است تا با بررسي تطبيقي مباني حقوق بشر در اسلام و غرب، كاستي هاي منشور جهاني حقوق بشر و برتري هاي حقوق اسلامي را بيان كند. در بررسي انجام گرفته، برتري حقوق بشر اسلامي بر حقوق بشر غربي در حيثيات متعددي ازجمله: منشا، متعلق، رابطه با اخلاق، رابطه با فطرت، زيرساخت هاي فاعلي، ابزار سنجش و ... تبيين شده است. لازم به ذكر است كه آن بخش از حقوق بشر غربي ازجمله مباحث مربوط به «نسل سوم حقوق بشر» كه هنوز در منشور جهاني حقوق بشر وارد نشده، مورد بررسي اين نوشتار نبوده است.
Today, human rights instead of being a law hope and desire has been a political instrument for western powers against others. Disregarding the fact, we may compare The International Bill of Human Rights, as the highest law document, with other law teachings and texts in a scientific approach. The paper has intended to study the bill with Islamic human rights to make some failures of the bill and some strengths of Islamic teachings clear. As is made clear in the paper, the strengths of Islamic teachings lie in various areas including origin, object, moral state, natural state, agent foundations, instrument for measurement. It should be stated that some part of western human rights not included in the bill like that relating to the third generation of human rights has not been considered in this study.
خلاصه ماشینی:
ثالثا با توجه به اینکه واضعان نخست اعلامیه حقوق بشر غربی مشخص و معلوم هستند، جای این سؤال مطرح است که آیا میتوان گفت که این واضعان، خود بر اساس فطرت انسانی میاندیشیدهاند و مواد حقوقی مستنبط آنها هم چنین بوده است؟ با توجه به این مباحث، دیگر نمیتوان معتقد شد که اعلامیه جهانی حقوق بشر، ذاتا دارای ارزش و قابلتوجه است و حداقل بهعنوان نموداری از یک آرمان و عامل بازدارنده از تعدی به جوامع متوسط و پایین انجام وظیفه خواهد کرد؛ همان طور که همچنان جای این سؤال مطرح خواهد بود که منشأ مشروعیت و حقانیت این اعلامیه چیست؟ تفاوتهای کلی حقوق بشر در اسلام و غرب 1.
(جوادی آملی، 1377: 248 ـ 247) در اعلامیه جهانی حقوق بشر و به طور کلی در نظام حقوقی غرب در فرض فقدان این دو بنیاد، ضمانت اجرایی برای قانون در نظر گرفته نشده است.
به نظر میرسد، منطقیترین راه برای مقابله با منشور جهانی حقوق بشر غربی، ارائه منشوری جامعتر و کاربردیتر از آن به ویژه با تکیه بر نظام حقوقی اسلام به مثابه دین برتر و آخرین باشد و تنها در این صورت است که میتوان امید داشت که تاریخ حقوق بشر به صورتی واقعی و بدون پوششهای سیاسی و تبلیغاتی فرایند تکامل خود را طی کند.