چکیده:
زمینه: با توجه به اینکه بسیاری از حوزههای حسابداری ازجمله بحث مدیریت سود، نیازمند انجام قضاوت اخلاقی است. لذا هدف این پژوهش، بررسی دیدگاه دانشجویان رشته حسابداری در ارتباط با پذیرش اخلاقی مدیریت سود است.روش: پژوهش حاضر از نوع علی-مقایسهای است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجویان حسابداری دانشگاههای استان اصفهان است که در سال 1394 در دانشگاههای این استان مشغول به تحصیل میباشند. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی از جامعه مورد نظر 390 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه پژوهشگرساخته بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها نیز از آزمون t تک نمونهای، t دو نمونهای و تحلیل واریانس استفاده شد.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که مدیریت سود برای اهداف شرکت و اهداف شخصی غیر اخلاقی میباشد و مدیریت سود برای اهداف شخصی غیراخلاقیتر از مدیریت سود در جهت اهداف شرکت میباشد. همچنین نتایج نشان داد که مدیریت سود با هر مبلغی (با اهمیت و کم اهمیت) غیراخلاقی است و مدیریت سود در هر صورت چه در پایان دوره یا در میان دوره صورت بگیرد غیراخلاقی است و نشان از غیراخلاقیتر بودن مدیریت سود میان دوره نسبت به مدیریت سود در پایان دوره دارد. همچنین نتایج نشان داد که مدیریت سود بر مبنای واقعی غیراخلاقیتر از مدیریت سود بر مبنای اعداد حسابداری میباشد.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش بیانگر این است که افراد مورد پرسش هر نوع مدیریت سود که منجر به دستکاری در سود شرکت شود و بر تصمیم استفادهکنندگان از صورتهای مالی تأثیر بگذارد را از نظر اخلاقی ناپسند میدانند.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه سعی شده است دیدگاه اخلاقی بودن مدیریت سود توسط مدیران با استفاده از نظرات دانشجویان حسابداری سنجیده شود، لذا در ابتدا مدیریت سود در ارتباط با اهدافی که مدیران در نظر دارند در چهار سطح در راستای هدف شخصی، در راستای هدف شرکت و همچنین برای گزارش سود در میان دوره و پایان دوره مورد بررسی قرار داده و سپس به مقایسه اهمیت مدیریت سود مبتنی بر اعداد حسابداری و مدیریت سود واقعی پرداخته شد و در انتها جهت اطمینان از اینکه نظرات دانشجویان هماهنگ با ویژگیهای شخصی آنان است پرداخته شد.
نتایج پژوهش حاضر بیان میدارد که افراد مورد پرسش هر نوع مدیریت سود که منجر به دستکاری در سود شرکت شود و بر تصمیم استفادهکنندگان از صورتهای مالی تاثیر بگذارد را از نظر اخلاقی ناپسند میدانند و بیانگر این واقعیت میباشد که دانشجویان حسابداری به عنوان حسابداران آتی شرکتها مدیریت سود را عملی غیراخلاقی میدانند.
همچنین بر مبنای نتایج این پژوهش اقداماتی که مدیریت با استفاده از دستکاری اقلام تشکیل دهنده سود انجام می دهند در صورتی که برای اهداف شخصی خود، اهداف شرکت و یا با هر مبلغی و در هر زمانی صورت بگیرد این عمل از نظر ارزشهای اخلاقی اقدامی نامناسب میباشد که این نتایج مطابق با نتایج پژوهشگران دیگر میباشد (18 و 19).
نتایج پژوهش بیانگر این است که علی رغم اینکه حسابداران هر نوع مدیریت سود که منجر به دستکاری در سود شرکت شود و بر تصمیم استفادهکنندگان از صورتهای مالی تاثیر بگذارد را از نظر اخلاقی ناپسند میدانند ولی بر خلاف عقاید اخلاقی خود اقدام به مدیریت سود در شرکت میکنند."