چکیده:
امروزه کشورهای گوناگون جهان از نظامهای آموزشی متفاوت بهره میگیرند؛ از این رو تعامل این نظام با دیگر ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، جوامع متفاوتی را رقم زده است. با این وصف، داشتن نگاه نظاممند در جامعه و تحقیق یکی از ضرورتهای اصلی ارزیابی کارکرد یک بخش است. در اقتصاد مطابق طبقهبندی رشته فعالیتهای اقتصادی، آموزش یک بخش اقتصاد تلقی میشود و یکی از الگوها و چارچوبهای نظری مجموعه نگر مطالعاتی برای سنجش فعالیتها در قالب سیستم تولید، الگو و جدول داده- ستانده است. این الگو امکان بررسی اثرهای متقابل میان بخشها را در اقتصاد فراهم میکند. در این پژوهش به منظور مقایسه عملکرد تزریق مخارج یا سرمایه گذاری آموزشی بر اقتصاد ملی و بخشی در کشورهای گوناگون از الگو و چارچوب نظری داده-ستانده و از داده های سالهای 1385کشور ایران، 2004 کشور هند، 2005 ژاپن، 2005 کشور آلمان و 2005 استرالیا استفاده شده است. به کمک این الگو شاخصهای پسین و پیشین مستقیم و غیر مستقیم و شاخصهای پراکندگی برای درک کارکرد سرمایه گذاریهای آموزشی هر یک از کشورها بر سیستم تولید محاسبه شده است. نتایج حاکی از آن است که بیشترین مقادیر پیوندهای پسین و پیشین بخش آموزش کشورهای مورد مطالعه از نظر نیاز به نهاده سایر بخشها و تامین نهادههای مورد نیاز دیگر بخشها، به ترتیب مربوط به کشورهای استرالیا و آلمان است. به همین ترتیب بیشترین مقادیر شاخص انتشار و حساسیت از منظر تحریک پذیری دیگر فعالیتهای اقتصادی برای افزایش تولید ملی، مربوط به کشور ایران است.
خلاصه ماشینی:
همچنین در بخش مطالعات داخلی نیز انتظاری (١٣٨٨) در مقاله ای تحت عنوان " ارائه الگویی برای هماهنگ سازی نظام آموزش عالی با تحولات مبتنی بر دانش در نظام اشتغال ؛ مورد برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران " بر اساس تکنیک داده - ستانده به محاسبۀ ماتریس پایه ضرایب اشتغال و گروه تحصیلی، نیاز نظام اشتغال به دانش آموختگان نظام آموزش عالی بر حسب شغل ، گروه تحصیلی و دوره های تحصیلی، پرداخته است .
مقایسه شاخصهای پیوند پسین و پیشین بخش آموزش ایران ، هند، ژاپن ، آلمان و استرالیا شاخص ردیف پیوند پسین پیوند پیشین پسین مستقیم و غیر مستقیم پیشین مستقیم و غیر مستقیم انتشار حساسیت ایران 0/115 0/015 1/202 1/027 0/654 0/517 هند 0/102 0/007 1/204 1/009 0/570 0/423 ژاپن 0/137 0/017 1/264 1/035 0/585 0/106 آلمان 0/200 0/168 1/346 1/275 0/622 0/477 استرالیا 0/224 0/103 1/477 1/230 0/650 0/469 مأخذ: یافته های تحقیق بر اساس جداول داده -ستانده ١٣٨٥ ایران ، ٢٠٠٤ هند، ٢٠٠٥ ژاپن ، ٢٠٠٥ آلمان و٢٠٠٥ استرالیا با توجه به جدول شماره ٣ نتایج به شرح زیر ارائه میشود: در کشور ایران ، بخشهای کاغذ و محصولات کاغذی، ساخت مواد شیمیایی، و محصولات شیمیایی، لاستیک و پلاستیک ، گاز طبیعی، عمده فروشی و خرده فروشی و خدمات کسب و کار، برای یک واحد تولید خدمات آموزشی بیشتر استفاده میشوند.
در این باره به ترتیب کشورهای آلمان ، ژاپن و ایران در جایگاه بعدی قرار دارند؛ لذا میتوان نتیجه گرفت که بخش آموزش کشورهای مورد مطالعه ارتباط کمتری با دیگر بخشهای اقتصادی در زمینۀ خرید نهادة واسطه از اقتصاد ملی دارند.