چکیده:
رشدچشمگیر جمعیت به ویژه در کشورهای در حال توسعه، نیاز به ایجاد سریع اشتغال و تولید را به دنبال دار د . و ابزار فراهم نمودن این مهم، رشد وتوسعه اقتصادی یک کشور می باشد که یکی از اهداف اقتصاد کلان تلقی می شود. از طرفی رشد و توسعه اقتصادی یک کشور به ابزارهای متعددی نیاز داردکه یکی از مهمترین ابزارهای آن، توسعه بخش های زیر ساختی وزیر بنایی همچون بنادر، نیروگاه های برق، جاده، بزرگراه، مترو، راه آهن، فرودگاه، مخابرات، ارتباطات از راه دور و. . . می باشد. براساس همین نیاز بوده است که موسسات عمومی و به خصوص مخابرات، بخش خصوصی را برای حضور و مشارکت در پروژه های خوددعوت کنند. یکی از راههای عملی شدن این موضوع انعقاد قراردادهایی مثل B.O.T است.این قرارداد همچنان که یک روش تامین مالی برای پروژه هاست یک سیستم اجرا نیز می باشد.عوامل مختلفی در اجرای پروژه ها به روش قراردادهای B.O.Tتاثیرگذار می باشند بدون تردید شناسایی هر یک از این عوامل و اولویت بندی آنها می تواند تمام طرف های پروژه که در فرایند انجام پروژه نقش دارندرا به منافع و سود پیش بینی شده خود برساند. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر برموفقیت پروژه ها به روش B.O.T در شرکت مخابرات استان مازندران می باشد. این تحقیق از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی محسوب گردیده واز نظر روش تحقیق نیز یک تحقیق توصیفی- پیمایشی میباشد و جامعه آماری تحقیق حاضر عبارتست از پیمانکاران و مدیران، کارشناسان حوزه مالی وفنی مخابرات استان مازندران می باشد که تعداد 30 نفر می باشد. و روشهای گردآوری داده ها کتابخانه ای و میدانی است که بر اساس مبانی نظری پرسش نامه ای مشتمل بر 54 سوال در 8 بعد تهیه شد که برای روائی آن از نظر اساتید محترم راهنما و مشاور استفاده گردید و برای پایایی آن آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار آن 782%بود و مورد تایید است.برای تجزیه و تحلیل آماری نرم افزارSPSS استفاده شد.نتایج بدست آمده حاکی از آن است:تسهیم مناسب ریسک 99/45 درصد،چارچوب قرارداد با 99/40 درصد،پیشنهاد مالی با 98/7 درصد،نقش دولت با 98/2 درصد،راه فنی با 97/13 درصد از عوامل تاثیر گذار در پروژه های B.O.T می باشد.
خلاصه ماشینی:
O. T به عنوان يکي از روش هاي موثر جهت مشارکت بخش خصوصي در توسعه پروژه هاي زيربنايي باعث افزايش حجم سرمايه گذاري، ساخت و ساز و فراهم نمودن فرصت هاي جديد سرمايه گذاري ميگردد و فوايد بالقوه آن براي دولت ها، استفاده از منابع جديد مالي بخش خصوصي و کاهش استقراض دولت ، توسعه سريع پروژه هاي زيربنايي، کاهش زمان، هزينه و افزايش راندمان کاري، انتقال بارکاري و ريسک پروژه به بخش خصوصي، انتقال تکنولوژي، 1-Biuld-Oprete- Transfer بازگشت کنترل دولت پس از اتمام دوره و معيار مناسب جهت ارزيابي راندمان در ديگر پروژهها ميباشد.
لذا تلاش فزاينده جهت هرچه بهتر انجام شدن فرايند مناقصه و انتخاب متقاضيان که هم از نظر مالي و هم از نظر فني، مشکل و حساس و هزينه بري باشد ضرورت دارد و به اين نتيجه رسيده اند که براي رسيدن به شرايط بهينه ، امر مناقصه و انتخاب بهترين متولي و سرمايه گذار پروژه، شناخت صحيح پروژه از سوي دولت بسيار مهم و ضروي ميباشد و بايد قوانين و حمايت هاي لازم جهت جذب سرمايه گذاري و اجراي چنين پروژه هايي تصويب و تدوين گردد.
نبي لبو (١٣٨٨) در تحقيقي با عنوان «شناسايي واولويت بندي ريسک قراردادهاي ساخت ، بهره برداري و انتقال در پروژههاي عمراني از ديدگاه مديران شرکت مهاب قدس» به اين نتيجه رسيد که بين ريسک عملياتي، قانوني، ساختاري و مالي و زمان، هزينه و کيفيت اجراي پروژه رابطه معنادار وجود دارد و ريسک هاي ساختاري، سياسي، عملياتي مالي و قانوني در قراردادهاي B.
بنابراين ميتوان نتيجه گرفت که در مخابرات استان مازندران در زمينه قراردادهاي ساخت ، بهره برداري انتقال : ١- عامل تسهيم مناسب ريسک با ٩٩/٤٥ درصد موارد بيشترين تاثيرگذاري با توجه به نظرات پاسخ دهندگان دارا ميباشد و در رتبه اول قرار دارد.