چکیده:
زمینه: پژوهش ها نشان می دهد که، سازمان هایی که تاکید بیشتری بر رفتارهای فرانقش دارند نسبت به دیگر سازمان ها، سالم تر و موفقترند. می توان اذعان داشت، در سازمان هایی که سطح بالایی از رفتارهای شهروندی وجود دارد، می توان عملکرد بهتری را مشاهده کرد. در این زمینه، رابطه رفتارهای فرانقش با متغیرهای متعددی مورد آزمون قرار گرفته است که در همین زمینه عدالت سازمانی به عنوان یکی از پیش شرط های مهم رفتارهای فرانقش مورد شناسایی قرار گرفت. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین عدالت سازمانی با رفتارهای فرانقش در شرکت بیمه آسیا می باشد. روش: روش پژوهش از لحاظ هدف، کابردی و از لحاظ روش، همبستگی(رابطه ای) است. جامعه مورد نظر شامل: کارکنان شرکت سهامی بیمه آسیا بود که تعداد 140 نفر آنها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های از پرسشنامه عدالت سازمانی و پرسشنامه رفتارهای فرانقش استفاده شده است. در نهایت، جهت تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده گردید. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی پیرسون حاکی از آن است که؛ بین عدالت سازمانی و تمامی مولفه های آن- عدالت توزیعی، عدالت تعاملی و عدالت رویه ای- با رفتارهای فرانقش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. میزان ضریب همبستگی بین متغیر عدالت سازمانی و هر یک از مولفه های آن به ترتیب برابر49/.، 51/.، 44/. و 36/. می باشد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن بود که؛ از بین مولفه های عدالت سازمانی، دو بعد عدالت توزیعی (38/.Beta =) و عدالت تعاملی (19/.Beta =) به عنوان متغیرهای پیش بین، معیار ورود به معادله نهایی رگرسیون شدند. نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش می توان گفت که زمانی که در سازمان ها با کارکنان با انصاف و برابری برخورد شود، آنها تمایل به انجام رفتارهای فراتر از نقش خود خواهند داشت.