چکیده:
تنوع رویشگاه های گونه های بنه در استان فارس بسیار زیاد است و این تنوع به صورت عمده ای تحت تاثیر عناصر آب و هوائی و عوامل سطح زمین، ایجاد میشود. جهت بررسی تاثیر عناصر آب و هوائی بر گسترش گونه های مختلف بنه در استان فارس، با استفاده از داده های 32 ایستگاه همدید منطقه، 26 متغیر آب و هوائی که از لحاظ شرایط بوم شناختی اهمیت بیشتری داشتند، انتخاب و با استفاده از واکاوی مولفه های اصلی، مولفه های موثر در پراکنش این گونه ها استخراج گردید.سه مولفه ی دمایی،بارشی وبادی با 85/9 درصد از پراش داده ها،مهم ترین مولفه های تعیین کنندهی رفتار آب و هوائی در استان میباشند. جهت واکاوی تاثیر ارتفاع بر پراکنش گونه های مزبور، نقشه ی رقومی ارتفاعی استان فارس تهیه و نمرات مولفه ها و متوسط متغیرهای اولیه در هر یک از گونه های کیکم- بنه، بادام - بنه، بنه غالب و بلوط- بنه بر روی مدل ارتفاعی برآورد شد و سپس تاثیر عناصر دما، بارش، باد و نیز متغیرهای اولیه ی آب و هوائی بر گونه های مختلف بنه، بررسی گردید. نتایج نشان داد که مهمترین عنصر آب و هوائی موثر در پراکنش گونه بلوط- بنه عنصر بارش می باشد که بیشترین نمرات مولفه ای مثبت را در قسمت های غربی استان با ارتفاع متوسط 1601 متر، کسب کرده است. نمرات مولفه ی دما، در گونه کیکم- بنه نسبت به بقیه ی گونه ها کمترین مقدار را نشان می دهد که موید این نکته است که گونه کیکم- بنه، به افزایش دما حساس است. عنصر دما یک عامل مثبت برای رشد و استقرار بنه غالب میباشد. به طورکلی، گونه بادام- بنه مقاومت بهتری در مقابل تغییرات ارتفاع و تمام عناصر آب و هوائی مورد مطالعه داشته که باعث حضور گسترده ی آن در بیشتر پهنه های آب و هوایی استان فارس، شده است.
خلاصه ماشینی:
"جدول3) امتیازات مؤلفهها در گونههای مختلف بنه نام گونه مؤلفهی دمایی مؤلفهی بارشی مؤلفهی بادی متوسط ارتفاع (متر) کیکم- بنه 125/3- 512/0 471/0 2177 بادام- بنه 079/0- 729/1 166/0- 1775 بنه غالب 313/0 024/2- 484/0- 1800 بلوط- بنه 401/0- 622/4 508/0- 1601 براساس نقشهی گونههای جنگلی بنه و سلولهای استخراج شدهی حاصل از واکاوی مؤلفه های اصلی، مشخصات گونهها به شرح زیر میباشد: 1- گونه کیکم- بنه این تیپ در دامنههای شمالی، غربی و ارتفاعات میانبند به بالا مشاهده میشود و در بیشتر مناطق رویشی گونههای پسته وحشی در استان فارس قرار دارد و با انواع گونههای بادام و بنه جوامع مختلفی را تشکیل را میدهد.
جدول نمرات مؤلفهها در چهار گونه بنه (جدول 3)، نشان میدهد که مهمترین عناصر آب و هوائی مؤثر در پراکنش گونه بلوط- بنه، عنصر بارش میباشد که بیشترین نمرات مؤلفه ای مثبت را در قسمتهای غربی استان با ارتفاع متوسط 1601 متر، کسب کرده است.
Keywords: Climatic regionalization, Pistachio forests, Fars Province, Principal component analysis 6/Applied Climatology The Effect of Calculated Radiation from Allen Model on the Rate of Change Potential Evapotranspiration of FAO Penman-Monteith Model (Case Study: Yazd Province) Azam Sadat Hosseini, M.
در این تحقیق سعی شده که با بررسی عناصر مختلف آب و هوائی و پهنهبندی آنها، مهمترین عناصر مؤثر در پراکنش و گسترش جنگلهای بنه تعیین و با روش تحلیل مؤلفههای اصلی، ضمن کاهش تعداد متغیرها به تعامل بین متغیرهای اولیه پرداخته و تأثیر و شدت مؤلفه های اصلی را بر پراکنش گونههای مختلف بنه در استان فارس مشخص شود."