چکیده:
سازمان ملل متحد، موثرترین سازمان بیندولتی است که بیشترین نقش را در روابط میان دولتها ایفا کرده است و بدین سبب، اعتبار قابلتوجهی در میان تابعان اصلی حقوق بینالملل (دولتها) دارد. شورای امنیت بهعنوان رکن سیاسی و دیوان بینالمللی دادگستری بهعنوان رکن قضایی این سازمان، نقش موثری در کسب این اعتبار داشتهاند؛ تا جاییکه میتوان ادعا کرد اغلب آوردههای سازمان ملل متحد برای حقوق بینالملل، بهواسطه فعالیتهای این دو رکن است. درعینحال، به علت سکوت منشور، ارتباط میان این دو رکن در زمینههای مختلف همواره مورد بحث بوده است. این مقاله سعی دارد تا با تشریح ارتباط میان این دو رکن از طریق بررسی مسائلی همچون امکان طرح همزمان یک موضوع در دیوان و شورا؛ امکان پرداختن دیوان به مسائل سیاسی و امکان پرداختن شورا به موضوعات حقوقی؛ امکان ایجاد صلاحیت برای دیوان از سوی شورا و امکان نظارت قضایی دیوان بر شورا؛ به این چالش اصلی پاسخ دهد که آیا در رابطه میان این دو رکن، برتری و رجحانی قابل تصور است یا خیر؟
Undoubtedly, United Nations is the most effective international organization that has played the most important role in relations between states and thus has acquired considerable prestige among the main subjects of international law (States). Security Council as the political body and International Court of Justice as the judicial body of the organization, have had an important role in achieving this prestige. However, the relationship between the two organs has been always discussed in various fields because of the silence of the UN Charter. By considering of subjects such the possibility of simultaneously raising an issue in the Court and Security Council, the possibility of handling of political issues in the Court and handling of legal issues in Security Council, the possibility of creation of jurisdiction for the Court by Security Council, and the possibility of judicial supervision of the Court on the Council, this article endeavored to response to the main challenge which are there precedence interrelation those?
خلاصه ماشینی:
اين مقاله سـعي دارد تـا با تشريح ارتباط ميان اين دو رکن از طريق بررسي مسائلي همچون امکان طرح هم زمـان يک موضوع در ديوان و شورا؛ امکان پرداختن ديوان به مسائل سياسي و امکان پـرداختن شورا به موضوعات حقوقي ؛ امکان ايجاد صـلاحيت بـراي ديـوان از سـوي شـورا و امکـان نظارت قضايي ديوان بر شورا؛ به اين چالش اصلي پاسخ دهد که آيا در رابطه ميان اين دو رکن ، برتري و رجحاني قابل تصور است يا خير؟ واژه هاي کليدي: شوراي امنيت ، ديوان بين المللي دادگستري، سازمان ملل متحد دانشيار دانشگاه علوم قضايي و خدمات اداري Hmynmafi@yahoo.
امکان نظارت قضايي ديوان بين المللي دادگستري بر شوراي امنيت از زمان ايجاد سازمان ملل متحد تاکنون ، براي رکن قضـايي آن (ديـوان ) در چهـار مورد (قضيه لاکربي، نظريه مشورتي ناميبيا، قضيه بوسني هرزگوين عليه صربسـتان و مونته نگرو و قضيه هزينه هاي خاص ) اين فرصت ايجاد شده بود تا درخصـوص مشروعيت اقدامات رکن سياسي سازمان (شوراي امنيت ) اظهارنظر کند.
بررسي امکان طرح هم زمان يک موضوع در ديوان بين المللي دادگسـتري و شوراي امنيت سازمان ملل متحد شورا و ديوان ، صلاحيتشان را به طور مجزا اعمـال مـيکننـد؛ يعنـي يـک اخـتلاف ممکن است به طور هم زمان در اين دو رکن رسيدگي شود.
(1997) “The International Court of Justice and the Security Council Is There Room for Judicial Control of Decisions of the Political Organs of the United Nations”, International Comparative Law Quarterly, Vol. 46, No. 2: 309-343.