خلاصه ماشینی:
"اینک ببینیم که آیا از دیدگاه تاریخی شرکتهای تعاونی مصرف در کشورهایی بنیانگذاری شده است که،دولتهای آنها سوبسید دادهاند؟و آیا سوبسیدها را از طریق تعاونیهای مصرف میدادهاند؟یا اینکه نه،در کشورهای متکی به اقتصاد آزاد و بازار،شکل گرفتهاند؟و در حال حاضر تعاونیها در کشورهای با اقتصاد آزاد چه نقشی دارند؟ در کشور خود ما ایران،سابقه تعاون چیست؟و تعاونیهای مصرف با چه هدفی ایجاد شدهاند؟و آیا اهداف اولیه آنان منتفی شده است؟و بالاخره با فرض اینکه این اهداف منتفی نشده باشد آیا اهداف مورد نظر ارزش تلاش برای رسیدن به آنها را دارد؟و بالاخره با شرط اینکه ارزش این تلاش را داشته باشد،آیا رسیدن به چنین اهدافی عملی است؟ به لحاظ تاریخی،اگرچه تعاون ریشه در اعماق فطرت بشری دارد و ابناء بشر با توجه به خوی اجتماعی خود برای انجام کارهای بزرگ اعم از اجتماعی و اقتصادی همواره با هم تعاون و معاضدت داشتهاند،و لیکن اولین طلیعههای ضابطهمند تعاون در امور اقتصادی در شهری بنام راچدیل در کشور انگلستان و در نیمه اول قرن نوزدهم یعنی حدود یکصد و پنجاه سال پیش ظاهر شد.
منظورمان از مدیریت خوب در شرکتهای تعاونی مصرف،علاوه بر داشتن سایر شرایط مدیریت،اعمال آنچنان مدیریتی است که سرمایه اعضاء تقریبا ماهی یک بار گردش داشته باشد و به این ترتیب هرعضوی قادر خواهد بود بطور متوسط ماهیانه معادل سرمایه خود را از شرکت تعاونی خود خرید نماید و اگر چنین شود که حصول آن عملی است و در بسیاری از شرکتها در حال حاضر به همان گونه هست،عضو قادر خواهد بود سالیانه معادل سرمایه خود کالاها را از شرکت تعاونی مربوط،ارزانتر از بازار خرید نماید و این بدون شک،سرمایهگذاری موجهی است، سرمایهگذاری که001 درصد آن طی یک سال قبایل بازگشت است."