چکیده:
امروزه علی رغم پیشرفت های سریع علم و فناوری و امکانات رفاهی، خانواده ها دچار تزلزل شده اند. آنها نگرش صحیحی نسبت به حوادث و رفتارهای اطرافیان خود ندارند و با نگرش بدبینانه، به ارزیابی مسائل و مشکلات می پردازند. یکی از عواملی که می تواند در استحکام بخشی خانواده موثر باشد، خوش بینی است. این پژوهش ضمن مرور برخی پژوهش های روان شناسی و مراجعه به منابع اسلامی، به بررسی خوش بینی و ابعاد و مولفه های آن پرداخته، نقش آن را در استحکام خانواده تبیین نموده، و متغیرهای مرتبط با خوش بینی در استحکام خانواده را بررسی کرده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که خوش بینی بر مبنای توجه به جنبه های مثبت زندگی، ارائه تفسیرهای صحیح از رفتار دیگران و انتظار نتایج خوشایند، بر پایه توجه و تفسیرهای مثبت مبتنی است. این طرز تفکر در دیدگاه اسلامی، حول محور توحید می گردد.
Nowadays، despite the rapid advancement of technology and welfare، family ties have faltered. They do not have a correct attitude towards events and others` behaviors and pessimistically explore the events around them. Optimism is one of the factors that can stabilize families. The current study aims at analyzing optimism and its aspects and different components، defining its role in stabilizing the families and analyzing the variants related to optimism by reviewing some of the psychological studies and other Islamic sources. The findings show that optimism is based on; paying attention to the positive aspects of life، presenting correct decisions from others` behaviors and expecting good results and positive interpretations. This kind of ideology from the point of Islam is based on monotheism.
خلاصه ماشینی:
ازاین رو، می توان خوش بینی را چنین تعریف کرد: خوش بینی، توجه شناختی و عاطفی مثبت نسبت به خدا، جهان ، افراد، خود، افکار، رفتارها و رویدادهاست که فرد بر اساس آن ، رویدادها را تفسیر مثبت نموده ، و انتظار دارد که با تلاش خودش اوضاع بر وفق مراد پیش رفته و نتایج دلخواه به دست آید (نوری ، ١٣٨٧).
زمانی که فرد به این نگرش و باور دست یابد که تمام امور جهان با همه علل و معلولات ، به اراده خداوند انجام میپذیرد؛ یعنی ایمان به تقدیر الهی داشــته باشــد و هر آنچه که خداوند مقدر میفرماید، «خیر»است ، به نگرشی به نام «خیرباوری» دست مییابد که پیش نیاز آن ، ایمان به تقدیر الهی اســت (حســین پور، ١٣٩٢، ص ٣٩) و موجب میشــود فرد به خداوند متکی گردد و از او یاری بجوید و در نتیجه ، به حالتی از خوش بینی، آرامش قلبی و رضایت از زندگی برسد.
بنابراین ، می توان گفت : انسان در مسیر حرکت خود در زندگی ، اگر بر مبنای جهان بینی اسلامی و ایمان به خدا و یاد او حرکت کند، از معیار سلامت روان و فکر برخوردار است و به میزانی که از این مسیر فاصله داشته باشد؛ از سلامت روانی دور می باشد.
تایلر(Taylor) و همکاران در این زمینه ، بیان میکنند که اگر ادراکات عادی انســـان با یک مفهوم مثبت از خود و کنترل شخصی و یک دیدگاه خوش بینانه ، حتی کاذب در مورد آینده همراه شود، نه تنها در اداره جزر و مد زندگی روزانه ، بلکه در کنار آمدن با حوادث بســیار اســترس زا و تهدیدزای زندگی، به افراد کمک میکند (نصیر، ١٣٨٩).