چکیده:
شرایط توپوگرافی و ژئومورفولوژی حاکم بر مناطق کوهستانی، محدودیتهای خاصی برای توسعة کالبدی - فیزیکی روستاها ایجاد میکند که توجه به این شرایط در مدیریت و توسعة روستایی الزامی است. بر اساس این، هدف این تحقیق، تحلیل مشکلات توسعۀ کالبدی - فیزیکی در روستاهای کوهستانی شهرستان کامیاران است. تحقیق حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و بر پایة مطالعات اسنادی و بررسیهای میدانی انجام شده است. جامعة آماری تحقیق، روستاهای کوهستانی واقع در این شهرستان و حجم نمونه نیز روستاهایی است که حداقل 100 خانوار ساکن داشته باشد. بر این اساس در این پژوهش، 22 روستا بررسی شدهاند که با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در آن و استفاده از رابطۀ کوکران، 355 خانوار بهعنوان خانوارهای نمونه، برای تکمیل پرسشنامهها تعیین شدند. برای تکمیل پرسشنامههای روستا در هر یک از روستاهای مطالعهشده به حداقل 3 نفر از خبرگان محلی، اعضای شورای اسلامی یا دهیار توجه شده است. تجزیه و تحلیل دادهها نیز با استفاده از مـدل تحلیل سلسلهمراتبـی (AHP)، تحلیلهای آماری و فضایــی و نرمافــزارهای Expert Choice، SPSS و ArcGIS انجام شده است. نتایج تحقیق تأیید میکند که روستاهای مطالعهشده از نظر شدت مشکلات کالبدی - فیزیکی توسعه، اختلاف معناداری با یکدیگر دارند. همچنین بر اساس نتیجۀ تحلیل رگرسیون چندمتغیره، شبکۀ معابر با ضریب 1761/0 و بهداشت محیط با ضریب 0160/0 بهترتیب بیشترین و کمترین سطح تأثیـرگذاری را در بـروز و تشـدید مشکلات کالبدی - فیزیکی دارند.
خلاصه ماشینی:
جدول - ١: شاخص هاي درنظرگرفته شده در بررسي مشکلات کالبدي - فيزيکي روستاهاي منطقة مطالعاتي مؤلفه شاخص ها مؤلفه شاخص ها تنوع کاربري ها در سطح روستا، تخريب زمين هاي کشاورزي ، سهولت رفت و آمد در معابر روستا، امکان تردد وسيلة نقليه در سطح تغيير کاربري زمين هاي کشاورزي ، مکان يابي اصولي خدمات در معابر، کيفيت پوشش معابر، ميزان شيب معابر، عرض معابر، تجهيز و سطح روستا، محدوديت در بسط مکاني و فضايي بافت مسکوني ، به سازي معابر موجود، سلسله مراتب در معابر روستا، کارايي معابر، ايجاد پارک کودک و فضاي سبز، مکان يابي گورستان و امکان روشنايي معابر، زهکشي معابر و جمع آوري آب هاي سطحي توسعة آن ، مکان يابي محل دفع زباله و امکان توسعة آن ، فراواني اجراي طرح هادي در سطح روستا، کيفيت شبکة فاضلاب ، کيفيت واحدهاي توليد دام ، فراواني واحدهاي توليد طيور، فراواني صنايع پوشش نهرهاي داخل روستا، جدول گذاري جوي آب مجاور مسکن ، وابسته به کشاورزي ، فراواني کارگاه هاي کوچک و بزرگ ، وجود کيفيت راه هاي ارتباطي بين روستايي ، دسترسي به آب آشاميدني سالم ، تناسب بين جمعيت و کاربري ها دسترسي به مراکز بهداشتي - درماني ، دسترسي به امکانات آموزشي ، استفاده از مصالح مقاوم در ساخت مسکن ، رعايت ايمن سازي دسترسي به امکانات رفاهي ، دسترسي به امـکانات ورزشي ، دسترسي به مساکن در برابر زلزله ، تأثير فرهنگ بومي در ساخت مسکن ، شـبکة گاز، وجـود سازه هاي عمراني کنترل سيلاب ، دسترسي به ساخت ديوار و سقف با مصالح سبک ، وسعت فضاي باز مسکن کتابخانة عمومي ، دسترسي به شبکة ارتباطي مخابرات ، دسترسي به شبکة (باغچه و حياط )، وسعت عرصة مسکن ، نظم در چينش واحدهاي ارتباطي پست ، دسترسي به اينترنت ، دسترسي به پست بانک ، دسترسي به مسکوني ، فرسـودگي مسـاکن و بناها، تراکم سکونتگاه ها، دفاتر اداري و سياسي ، مسجد با امکانات لازم ، دسترسي به شبکة استاني سامان دهي فضاي سکونتگاه ، آسيب پذيري سکونتگاه در مقابل و سراسري ، دسترسي به مراکز خدمات کشاورزي سيلاب ، مسير توسعة سکونتگاه مأخذ: يافته هاي پژوهش ، ١٣٩٤ جامعة آماري تحقيق ، سرپرستان خانوارهـاي روسـتايي ، خبرگـان محلـي ، دهيـاران و اعضـاي شـوراي اسـلامي روستاهاي کوهستاني شهرستان کامياران هستند.