چکیده:
سمینار «گذار به دموکراسی» به همت انجمن اسلامی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، مورخ خردادماه 1384 برگزار شد. مصطفی ملکیان، استاد حوزه و دانشگاه در سمینار گذار به دموکراسی، در سخنرانی با عنوان «مبانی فرهنگی دموکراسی» به ایراد سخن پرداختند. در این نوشتار، ضمن ارائه چکیدهای از مباحث وی، سعی میشود به نقد دیدگاههای نظری وی پرداخته شود.
خلاصه ماشینی:
"درواقع، یک فرد مستبد زمانی که سخنی ابراز کرد و گفت این باید صورت قانونی پیدا کند و بعد هم توانست استدلال بکند به سود مدعای خودش و این استدلال همه مارا منکوب کرد و سخنی نداشتیم بر تشکیک بر سخن او ما دیگر نباید بگوییم که این مستبد است بلکه سخن او حقست… بنابراین، آمادگی نداشتن برای گفتوگو به گمان من هر جامعهایرا که به ظاهر دموکراتیک دارد، تبدیل به یک جامعه دموکراتیکی میکند که شهروندان آن همگی دارند فرعونی میکنند، هر کسی میگوید من رأیم اینست اما چه کنم که رأیم نمیشود عمل به آن شود.
زندگی اصیل یعنی زندگی که بر اساس فهم و تشخیص خودم فهمیدم درست است، اصلا کاری به هیچکس ندارم، کاری به ارزش داوریهای دیگران ندارم، خودم با عقل و وجدان اخلاقی خودم، دیدهام این کار کار درست و آن یکی نادرست است و… در اینجاست که ما داریم درواقع، تبعیت میکنیم از خودمان و آراء خودمانرا داریم به صندوق میریزیم و گرنه یک وقتی میبینیم یک جامعهای همه دارند آراء هیچکسرا به صندوق میریزند، نظیر این، البته در مواقع دیگر هم پیش میآید، مثلا در نظامهای غیردموکراتیک هم گاهی گفته میشود که مصالح نظام اقتضا میکند که فلان، این نظامرا که ما نمیبینیم کجاست، یک ناهیچی درواقع، دارد مصالحی پیدا میکند که آنوقت مصالحی که آن ناهیچدارد برای اینکه تأمین شود باید بقیه انسانهاییکه هیچنبوده و وجود دارند از میان بروند."