چکیده:
هدف: با توجه به اهمیت شناسایی عوامل موثر بر مصرف مواد به منظور طراحی مداخلاتی جهت پیشگیری و درمان، پژوهش حاضر در غالب مدلی با هدف بررسی نقش واسطه ای اختلال در تنظیم هیجانی در رابطه میان ابعاد ویژگی شخصیتی تکانشگری و مصرف و مصرف چندگانه مواد، الکل و دخانیات انجام شد. روش: تعداد 352 نفر به شیوه نمونهگیری در دسترس از بین جمعیت عمومی 60- 18 ساله شهر تهران انتخاب و با استفاده از مقیاس رفتار تکانشی پنج عاملی، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و پرسش نامههای محقق ساخته در زمینه مصرف مواد مورد ارزیابی قرار گرفتند. دادهها بر مبنای آزمون های همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها: یافتهها حاکی از آن بود که ابعاد تکانشگری و اختلال در تنظیم هیجانی همبستگی معناداری را با مصرف و مصرف چندگانه مواد، الکل و دخانیات دارند. مدل پیشنهاد شده برای بررسی نقش واسطه ای اختلال در تنظیم هیجانی در رابطه میان ابعاد تکانشگری و مصرف مواد برازش خوبی با داده ها داشت، اما اثر اختلال در تنظیم هیجانی بر مصرف مواد به اندازه ای نبود که از لحاظ آماری معنادار شود. هیجان واهی (01/ 0>β =0/42،p) و فقدان تامل (01/ 0>β =0/46،p) بر مصرف مواد و فقدان تامل (01/ 0>β =0/27،p)، فوریت منفی (01/ 0>β =0/83،p) و فقدان پشتکار (05/ 0>β =0/13،p)بر اختلال در تنظیم هیجانی اثر معنادار داشتند. نتیجهگیری: اگرچه هم ابعاد تکانشگری و هم اختلال در تنظیم هیجانی همبستگی معناداری را با مصرف و مصرف چندگانه مواد، الکل و دخانیات داشتند، اما زمانی که در یک مدل به کار گرفته شدند ابعاد تکانشگری اثرات قوی تری بر مصرف مواد داشتند و نقش برجسته تری را در پیشبینی مصرف مواد ایفا میکنند.
Objective: Considering the importance of identifying the factors effective in substance use for the design of some interventions on addiction prevention and treatment، the present study aimed at examining the mediating role of emotional dysregulation in the relationship between impulsivity personality trait and consumption & multiple consumption of drugs، alcohol، and tobacco.
Method: The number of 352 subjects was selected through convinince sampling method from among the 18-to-60-year-old population of Tehran city and were assessed by means of UPPS-P Impulsive Behavior Scale، Difficulties in Emotion Regulation Scale، and researcher-constructed questionnaires on substance use. The data were analyzed through correlation tests and structural equation modeling (SEM) in SPSS and Mplus software.
Results: The results of this study showed that impulsivity dimensions and emotional dysregulation had a significant correlation with consumption & multiple consumption of drugs، alcohol، and tobacco. The proposed model had a good fitness index with the data; however، the effect of emotional dysregulation on substance use was not statistically significant. Sensation seeking (β=0.42، P<0.01) and lack of premeditation (β=0.46، P<0.01) had a significant effect on substance use; and lack of premeditation (β=-0.27، P<0.01)، negative urgency (β=0.83، P<0.01)، and lack of perseverance (β=0.13، P<0.05) had a significant effect on emotional dysregulation.
Conclusion: Although both impulsivity dimensions and emotional dysregulation had a significant correlation with consumption & multiple consumption of drugs، alcohol، and tobacco، when they were used in one model، the impulsivity dimensions had a stranger effect on substance use and played a more prominent role in the anticipation of substance use.
خلاصه ماشینی:
"Stevens, Littlefield, Talley, & Brown Narayanan, Hawkins, Austad 17.
Boothby, Kim, Romanow, Hodgins, 7.
Verdejo-Garcia, Bechara, Recknor, & Perez-Garcia اتکا دارند که فرض می کند تکانشــگری با مســتعد کردن افراد به کســب تجربیات مثبت از مواد فرایند یادگیری را شـکل می دهد و سـپس خطر درگیر شدن در مصرف مواد را افزایش می دهـد (مــک کــارتی، کرول و اســـمیــت ١، ٢٠٠١).
Moffitt, Arseneault, Belsky, Dickson, 7.
تکانشـگری مفهومی اسـت که با وجود اهمیت و گسـتردگی استفاده ، به گونه متفاوت مفهوم بندی شــده بود و پژوهشــگران تعریف های متعددی از آن ارائه داده بودند تا اینکه وایتســاید و لینـام (٢٠٠١) در واکنش به این مفهوم بندی های مختلف و بعضـــا متفاوت ، روی ابزارهای مختلف اندازه گیری تکانشـــگری تحلیل عاملی انجام دادند و پنج عامل مجزای فقدان تأمل ، فوریـت منفی، هیجـان خواهی و پشـــتکـار را شـــنـاســـایی کردنـد کـه مهم ترین ابعاد مفهوم بندی های مختلف تکانشــگری را در بر می گیرند و با طیف وســیعی از مشـــکلات مربوط به مصـرف مواد در ارتباط هسـتند (بودیی و همکاران ، ٢٠١٧؛ کایسـر و همکاران ، ٢٠١٦؛ وست و همکاران ، ٢٠١٦؛).
یافته های حاصــل از پژوهش حاضــر نشــان دهنده همبســتگی معنادار بین ابعاد تکانشــگری و اختلال در تنظیم هیجانی با مصــرف و مصــرف چندگانه مواد، الکل و دخانیات بود، اما نتایج مربوط بـه برازش مـدل از نقش واســـطـه ای اختلال در تنظیم هیجـانی در رابطـه میـان ابعــاد تکـانشـــگری و مصـــرف مواد حمایت نکرد.
Behavioral and emotional regulation and adolescent substance use problems: a test of moderation effects in a dual-process model."