چکیده:
از آنجا که رتبه و فصل تولد با برخی از اختلالهای روانپزشکی ازجمله اسکیزوفرنیا،اختلالهای خلقی،درخودماندگی، اختلال بیش فعالی با کبود توجه و اعتیاد رابطه داشته و این اختلالها با دوپامین ارتباط دارند،پژوهشی با روش گذشته نگر و توصیفی برای بررسی رابطه یاد شده در 130 بیمار(119 مرد و 11 زن)سرپایی معتاد به مواد مخدر که در سالهای 1376 و 1377 برای درمان اعتیاد به مطب نگارنده مراجعه نموده بودند صورت گرفت.برای گردآوری دادههای پژوهش از پرسشنامهای در برانده مشخصات جمعیت شناختی و پرسشهایی درباره ترتیب تولد فرد و وجوه فرد معتاد در میان بستگان درجه اول بهره گرفته شده است.برای ارائه یافتههای پژوهش،روشهای آمار توصیفی به کار رفته است.یافتههای پژوهش نشان داد که 33 نفر(27%)از معتادین مورد بررسی فرزند اول خانواده و 22 نفر(5/19%)،فرزند آخر خانواده بودهاند.اعتیاد در فرزند اول 7/1 برابر حد مورد انتظار و 9/1 برابر فرزندان میانی میباشد.از اینرو فرزند اول به ویژه پسر اول در معرض بالاترین خطر برای معتاد شدن میباشد.در مورد فصل تولد 58%کل آزمودنیها متولد ماههای سرد سال بودند که بنظر میرسد اعتیاد نیز همچون اسکیزوفرنیا با فصل تولد و گیرنده D2 رابطه دارد.همچنین خطر اعتیاد در متولدین سه ماه آذر،دی و بهمن که میزان تولید ملاتونین در بالاترین سطح میباشد 5/1 برابر خرداد،تیر و مرداد است.
خلاصه ماشینی:
"بررسی رابطه فصل و رتبه تولد با وابستگی به مواد مخدر دکتر حمید مصطفوی* چکیده از آنجا که رتبه و فصل تولد با برخی از اختلالهای روانپزشکی ازجمله اسکیزوفرنیا،اختلالهای خلقی،درخودماندگی، اختلال بیش فعالی با کبود توجه و اعتیاد رابطه داشته و این اختلالها با دوپامین ارتباط دارند،پژوهشی با روش گذشته نگر و توصیفی برای بررسی رابطه یاد شده در 130 بیمار(119 مرد و 11 زن)سرپایی معتاد به مواد مخدر که در سالهای 1376 و 1377 برای درمان اعتیاد به مطب نگارنده مراجعه نموده بودند صورت گرفت.
ابزار پژوهش را پرسش نامهای تشکیل میداد که افزون بر اطلاعات جمعیت شناختی موارد زیر را نیز در بر میگرفت: ماه و فصل تولد،شمار افراد خانواده و رتبه(ترتیب) تولد فرد معتاد،وجود و یا عدم وجود فرد معتاد دیگری در بستگان درجه اول،سن شروع مصرف مواد،سن مراجعه برای ترک،دفعات ترک،مقدار مصرف و نوع ماده،زمان بروز ناخشنودی از ادامه مصزف مواد،شکایت از کاهش میل جنسی،وضعیت موها در زمان مراجعه(تاس یا کم پشت،یا پرپشت).
بحث دریافتهها همانطور که گفته شد برای فرزند اول بیشترین خطر روی آوری به سوء مصرف مواد مخدر وجود دارد و احتمال اعتیاد در پسر اول دو برابر فرزندان میانی و 1/7 برابر حد مورد انتظار است.
با توجه به اینکه بخش تنظیم کننده فعالیت ژنها تحت تأثیر عوامل محیطی سالهای نخست زندگی قرار دارد و میزان فعالیت بعدی آنها در آن هنگام معین میشود(تاسمن و همکاران،1997)احتمالا عوامل محیطی همراه با فصول سرد مانند ویروسها،مقدار نور خورزشید،مقدار فعالیت مغناطیسی خورزشید بر روی زمین و عوامل تغذیهای بر مقدار متیلاسیون نواحی تنظیم کننده ژن اثر میگذارند و همانند اختلالهای خلقی،آنهایی که دارای آلل A1 در ساخت گیرنده D2 میباشند کمتر از مواد افزاینده فعالیت ژن تأثیر میپذیرند."