چکیده:
امنیت ملی کشورها تحت تأثیر متغیرهای بینالمللی و منطقهای که کانونهای بحران
محسوب میشود همواره مورد تهدید قرار دارد هر چه بردامنهی گسترش جهانی شدن و ابعاد
آن افزوده میشود، نسبت به آن دسته از کشورهایی که آسیب پذیری بیشتری دارند این
تهدیدات در عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تشدید خواهد شد.
بنابراین پدیده جهانی شدن به مثابه تهدیدی بر امنیت ملی کشورها قابل بررسی کارشناسی
است. این مطلب موجب طرح سؤالات بسیاری خواهد بود که برخی از سؤالات به ماهیت جهانی
شدن و ابعاد آن مربوط میشود که در این مقاله متغیر مستقل فرضیهی تبیینی خواهد بود
و برخی به شرایط امکانات و موقعیت جغرافیایی و فرهنگی جوامع در تقابل با جهانی شدن.
در این باره سؤال این است که جهانی شدن چگونه و در چه سطحی بر امنیت ملی جمهوری
اسلامی ایران تأثیر میگذارد. مؤلفههایی چون تنوع و تعدد بازیگران جهانی شدن یا
جهانی سازی، انتزاعی بودن تعابیری که از مفهوم جهانی شدن استنباط میشود، وجود
منافع و محدودیتها، نیتها و پروژههایی برای اهداف مشخص و اینکه جهانی شدن را در
چارچوب تئوریکی با سه رویکرد پروژه، پروسه و پدیده مورد توجه قرار داده میشود. از
سویی موقعیت منطقهای و
بینالمللی ایران، شرایط اقتصادی، قرابتهای فرهنگی، موقعیت ژئوپلتیک سبب میشود
رهیافتهای مختلفی در پاسخ به سؤال فوق پیش روی مخاطب خواهد بود که این امر بستگی
دارد به مرتبط ساختن فرضهای احتمالی مورد نظر در دو متغیر مستقل و وابستهی موضوع
جهانی شدن و امنیت ملی جمهوری اسلامی.
در این مقاله سعی شده است با توجه به پاسخ سؤال اصلی فرضیهی طراحی و ارائه شده تحت عنوان ذیل معرفی
شود.
جهانی شدن چه به مثابه پروسه و پروژه و یا پدیده بر امنیت ملی جمهوری اسلامی تأثیر گذار است. این تأثیرات
بستگی به ایفای نقش بازیگران و نخبگان جمهوری اسلامی و سیستم مدیریتی کلان کشور دارد.
با توجه به زمینههای مناسب و امکانات فرهنگی، سیاسی، ژئوپلیتکی ایران، جهانی شدن میتواند فرصتهای جدی
و مناسبی ـ که تضمینی است بر امنیت ملی ـ را برای کشور فراهم کند. در غیر این صورت به حذف فرصتها و تهدید
امنیت ملی جمهوری اسلامی منجر خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"چکیده امنیت ملی کشورها تحت تأثیر متغیرهای بینالمللی و منطقهای که کانونهای بحران محسوب میشود همواره مورد تهدید قرار دارد هر چه بردامنهی گسترش جهانی شدن و ابعاد آن افزوده میشود، نسبت به آن دسته از کشورهایی که آسیب پذیری بیشتری دارند این تهدیدات در عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تشدید خواهد شد.
از سویی موقعیت منطقهای و بینالمللی ایران، شرایط اقتصادی، قرابتهای فرهنگی، موقعیت ژئوپلتیک سبب میشود رهیافتهای مختلفی در پاسخ به سؤال فوق پیش روی مخاطب خواهد بود که این امر بستگی دارد به مرتبط ساختن فرضهای احتمالی مورد نظر در دو متغیر مستقل و وابستهی موضوع جهانی شدن و امنیت ملی جمهوری اسلامی.
همچنین در نگاه منفی به جهانی شدن که در مفهوم جهانی سازی مستتر است احساس میشود که نیتها و پروژههایی برای اهداف کاملا مشخص در دست اجرا میباشد که به مجموعهی آنها جهانی سازی اطلاع میشود، اما از این منظر نیز با توجه به نشانههای عینی و اثرات بیرونی آن روند کلان مثلا گفته میشود که جهانی سازی یعنی گسترش فقر در جهان و افزایش فاصلهی دارا و ندار، در حالیکه فقر و گسترش آن در سطح جهان معلول آن روندهای کلان بوده و لذا نمیتوان ادعا کرد جهانی سازی مساوی با گسترش فقر است.
برخی مسائل ربط به این سیاستگذاریها که در تقویت امنیت ملی تأثیرگذار میباشد و نیاز به اقدام جدی دارد به تشریح ذیل است: همکاری و دوستی با کشورهای معمولی و مرتبط جهت تأثیرگذاری و رسیدن به اهداف و گرفتن حقوق مردم ـ تداوم تنشزدایی با همسایگان و سایر کشورها ـ استفاده بهینه از امکانات و منابع در جهت حفظ منافع ملی ـ اصلاح مبانی نظری که در طی دو دهه علیرغم عوض شدن شرایط جهانی همچنان مستقر است (مفاهیمی چون استکبار،..."