چکیده:
سبک زندگی از مفاهیم مهم جامعهشناسی معاصر به شمار میآید. چرا که نه فقط زیستن، بلکه چگونه زیستن نیز دارای اهمیّت است. دین اسلام نیز هنجارها و ارزشهای فراوانی در راستای چگونه زیستن مسلمانان به همراه دارد. بر این اساس هدف این مطالعه، بررسی سبک زندگی اسلامی دانشآموزان در رابطه با عوامل فرهنگی و اجتماعی در شهر شیراز میباشد. روش انجام پژوهش، پیمایشی است. جامعه آماری شامل تعداد 50980 نفر از کلیه دانشآموزان پسر و دختر پایههای اوّل تا چهارم دبیرستانهای دولتی در شهر شیراز بوده، که از این میان بر اساس جدول لین تعداد 381 نفر بهعنوان نمونه تعیین شد که بهمنظور افزایش دقت حجم نمونه به تعداد 400 نفر افزایش یافت. روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده که به شکل محقق ساخته و با بهرهگیری از پرسشنامۀ هنجاریابی شده توسط کاویانی (1391) تدوین شده است. جهت تعیین اعتبار از اعتبار صوری و همچنین اعتبار سازه، به کمک تحلیل عاملی و جهت تعیین پایایی از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. در این تحقیق شش فرضیه مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس یافتههای حاصل از تجزیه و تحلیل آماری، بین متغیرهای پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی، میزان استفاده از رسانههای داخلی و خارجی، تقید دینی والدین و اولویّت اوّل در الگوی مرجع، با سبک زندگی اسلامی رابطه معنیداری وجود داشت. اما دسترسی به امکانات فراغتی و جنسیت پاسخگویان، رابطه معنیداری با گرایش به سبک زندگی اسلامی نداشت.
خلاصه ماشینی:
بر اساس یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل آماری، بین متغیرهای پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی، میزان استفاده از رسانه های داخلی و خارجی، تقید دینی والدین و اولویت اول در الگوی مرجع ، با سبک زندگی اسلامی رابطه معنیداری وجود داشت .
در این میان دین و بخصوص دین اسلام داعیه ارائه سبک زندگی برای پیروان خود را دارد که بالطبع بـا آن نـوع از سـبک زنـدگیای کـه جامعـه مصرفی امروز به مدد رسانه ها و با ایدئولوژی غربی رواج داده است ، متفاوت میباشد.
چنین هدفی، ما را به سوی این پرسش سوق مـیدهـد میـزان عمومیـت سـبک زندگی اسلامی بر حسب متغیرهای زمینه ای و فرهنگی ـ اجتماعی در بین دانش آمـوزان به چه میزان است ؟ پیشینه تحقیق به طور کلی باید اشاره کرد که اگرچه پیرامون سبک زنـدگی تحقیقـات زیـادی صـورت گرفته است ، اما در خصوص سبک زندگی اسلامی تاکنون پژوهش چندانی انجام نشـده است .
آمارهـای جـدول نشـان میدهد که رابطه معناداری بین ٤ متغیر پایگاه اجتماعی ـ اقتصـادی (٠/٢١١-)، رسـانه - های داخلی (٠/١٨)، رسانه های خارجی (٠/٢٧-) و تقید دینی والدین (٠/٤٠) بـا سـبک زندگی اسلامی دانش آموزان وجود دارد.