چکیده:
از آنجایی که شرکتهای توزیع برق در شرایط محیطی مختلف فعالیت مینمایند که ممکن است بر کارایی آنها تاثیر گذارد و با عنایت به استفاده از این مقادیر کارایی برای مقاصدی همچون مقرراتگذاری اقتصادی، ضرورت دارد که کارایی این شرکتها به وسیله عوامل محیطی تصحیح گردد. در مطالعه حاضر، این کار برای شرکتهای توزیع برق ایران با استفاده از کاربرد تحلیل دو مرحلهای (DEA و Tobit) صورت میپذیرد. برای این منظور، ابتدا با استفاده از روش DEA، به اندازهگیری کارایی 39 شرکت توزیع برق ایران طی سال 1394 پرداخته میشود. سپس تاثیر عوامل محیطی بر کارایی این شرکتها با استفاده از روش Tobit مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج مدل نشان داد که متغیرهای میزان بارش باران و ترکیب مشتریان به ترتیب اثر منفی و مثبت بر کارایی شرکتهای توزیع برق ایران دارند. در نهایت کاراییهای اولیه با استفاده از عوامل محیطی موثر، که همانا میزان بارش باران و ترکیب مشتریان میباشند، مورد تصحیح قرار میگیرند. مقایسه اندازه کاراییهای محاسبه شده اولیه و تصحیح شده حاکی از ایجاد تغییر در اندازه کارایی و رتبه شرکتهای توزیع برق میباشد، به نحوی که شرکتهای توزیع برقی که بارش باران بیشتر از میانگین و مشتریان صنعتی کمتری نسبت به میانگین داشتند، کاراییشان افزایش پیدا کرده است و برعکس.
Since electricity distribution companies operate in various environmental conditions, their relative efficiency scores used for regulation purposes, should be corrected for environmental factors that could influence the underlying efficiency of them. This paper conducts efficiency correction for 39 Iranian electricity distribution companies applying two stage (DEA and Tobit) analysis in 2015. Accordingly, first to the efficiency performances of the electricity distribution companies are determined using DEA. In the second stage, the Tobit model is emploied to determine the environment factors which may explain the calculated efficiency scores. Based on the results, the rainfall level and the customer mix have negative and positive effects on efficiency of electricity distribution companies, respectively. Hence, the primary efficiency scores of DEA are corrected for environmental influences. The comparison of the primary and the corrected efficiencies indicate a significant changes in the efficiency scores and the ranking of the Iranian electricity distribution companies, such that the efficiency of companies with higher rainfall and lower industrial customers relative to their average, have increased, and vice versa.
خلاصه ماشینی:
1. Çelen (2013) (رجوع شود به تصویر صفحه) شکل (١): روش DEA و متغیرهای محیطی منبع : سلن (٢٠١٣) در خصوص شرکت های توزیع برق عوامل محیطی متعددی وجود درند که میتوانند کارایی این شرکت ها را تحت تاثیر قرار دهند که در ذیل به برخی از این عوامل اشاره می- شود: دستمزد: دستمزد بالاتر ممکن است منعکس کننده کار باکیفیت تر باشد و یا اینکه نیروی کار را مجبور به تولید بیشتر کند که در هر دو حال موجبات افزایش کارایی را فراهم خواهد آورد.
Afonso and Aubyn (رجوع شود به تصویر صفحه) که در آن اندیس i بیانگر شرکت توزیع برق بوده و متغیرهای مدل به شرح زیر معرفی میشوند: Efficiency: کارایی شرکت توزیع برق تخمین زده شده توسط مدل DEA Wage: متوسط دستمزد سالانه شرکت توزیع برق Rain: میزان بارش باران (میلیمتر در سال) در منطقه تحت پوشش شرکت توزیع برق Glacial: تعداد روزهای یخبندان در منطقه تحت پوشش شرکت توزیع برق Custmix: ترکیب مشتریان که از نسبت تعداد مشتریان صنعتی به کل مشتریان شرکت توزیع برق به دست میآید Age: عمر داراییهای شرکت توزیع برق که از طریق تقسیم استهلاک انباشته بر استهلاک سالانه محاسبه می شود Conndensity: تراکم اتصال که برابر با تعداد اتصالات در هر کیلومتر شبکه است Overhead: درصد کابل هوایی که از تقسیم میزان کابل هوایی بر کل طول شبکه به دست میآید جدول (٤) آمار توصیفی متغیرهای محیطی موثر بر کارایی را نشان میدهد.
Efficiency and productivity (TFP) of the Turkish Electricity Distribution Companies: An Application of Two-Stage (DEA&Tobit) analysis.