چکیده:
حمایت از دانش سنتی در قوانین موضعه که بخش قابل توجهی از آنها را کنوانسیونها
و معاهدات بینالمللی تشکیل میدهند ظرفیت مناسبی را برای ایفای نقش حمایتی از آن
فرآهم نموده است. کنوانسیون تنوع زیستی و کنوانسیون مبارزه با بیابانزدایی از جمله
مواردی است که از ظرفیت لازم برای ایفای تعهدات متقابل بینالمللی برخوردار
میباشند.لیکن مشکل اساسی کنوانسیونهای مذکور فقدان ضمانت اجرایی لازم، نبود
ساختارهای سازمانی ملی و ابهام در لزوم تصویب آییننامههای اجرایی آن میباشد.هدف
از این پژوهش بررسی امکان و شیوههای حمایت از دانش سنتی با بهرهگیری از ظرفیتهای
حقوقی ملی و بینالمللی میباشند.با توجه به اهمیت موضوع و گستردگی آن، در شماره
قبلی مجله شیوههای حمایت از دانش سنتی مورد بررسی قرار گرفت و در این شماره بررسی
امکان شیوههای حمایت از دانش سنتی در کنوانسیونها و معاهدات بینالمللی ارائه شده
است.
خلاصه ماشینی:
"(ماده 8، کنوانسیون زیستی) 1-1-حفاظت درونی هر یک از کشورهای عضو، تا حد امکان و به گونهای مناسب باید با عنایت به قوانین داخلی خود، به دانش، ابتکار و آداب و رسوم جوامع بومی و محلی که در برگیرنده شیوههای زندگی سنتی مناسب برای حفاظت و استفاده صحیح از تنوع زیستی میباشند، احترام گذاشته و آن را حفظ کند و با تائید و شرکت دادن دارندگان این دانش، ابتکار و آداب رسوم، کاربرد وسیعتر آن را توسعه بخشند و سهیم شدن (1)اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مقرر میدارد: در جمهوری اسلامی ایران، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعد باید در آن حیات روبه رشدی داشته باشند وظیفه عمومی تلقی میگردد.
(بند 1 و 2 ماده 16، کنوانسیون تنوع زیستی) هر یک از کشورهای عضو به نحو مقتضی باید تدابیر اجرایی یا سیاستگذاری را با این هدف اتخاذ کند که کشورهای عضو، به ویژه کشورهای در حال توسعه که تأمین کننده منابع ژنتیکی میباشند، براساس شرایط مورد توافق دو طرف از جمله اینکه تکنولوژی باید به موجب حق الامتیاز و دیگر حقوق مالکیت فکری و یا در صورت لزوم از طریق اعمال مقررات مواد 20 و 21 و برابر حقوق بینالمللی و موافق با بندهای 4 و 5 ماده 16 مورد حمایت قرار گیرد، به تکنولوژی و انتقال آن دسترسی پیدا کنند."