چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر درمان گروهی مبتنی بر کیفیت زندگی بر بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ترک و ولع مصرف معتادان تحت درمان نگهدارنده متادون در شهر شیراز بود. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی با پیشآزمون و پسآزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بوده است. از میان کلینیکهای این شهر تعداد دو کلینیک بهطور دسترس بهعنوان نمونه انتخاب شدند. از میان مراجعهکنندگان به این کلینیکها، تعداد 45 نفر که از لحاظ بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ترک و ولع مصرف یک انحراف معیار از میانگین کمتر بودند، بهعنوان نمونه انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه تحت درمان مبتنی بر کیفیت زندگی به شیوه گروهی اما اعضای گروه گواه هیج مداخلهای دریافت نکردند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامههای بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ترک برامسون و ولع مصرف بود. جهت تحلیل دادهها، از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر کیفیت زندگی باعث افزایش بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ترک و کاهش ولع مصرف در افراد گروه آزمایش شده است. نتایج نشان میدهد درمان مبتنی بر کیفیت زندگی که از ترکیب روانشناسی مثبتنگر با رویکرد شناختی- رفتاری شکل گرفته، میتواند در ارتقاء بهزیستی ذهنی و خودکارآمدی ترک و همچنین کاهش ولع مصرف افراد مبتلا به سوء مصرف مواد مؤثر باشد.
خلاصه ماشینی:
امروزه پژوهشگران بر این باورند که ایجاد بهزیستی ذهنی و رضایت از زندگی، انسانها substance abuse and dependence Rodriguez-Cintas quality of life Bizzarri Vaarnwern & Gaal Smith & Larson Diener, Lucas, & Oishi را در جهت موفقیت بیشتر در زندگی، ارتباط اجتماعی حمایتگرانه سالمتر و در کل سلامت روانی و جسمی بالاتر سوق میدهد (فریش 1 ، 2000).
با توجه به اینکه درمان مبتنی بر کیفیت زندگی ترکیبی از دو رویکرد شناختی و روانشناسی مثبت میباشد (فریش، 2006، ترجمه خمسه، 1388) این پژوهش با استفاده از ویژگیهای منحصربهفرد هر دو رویکرد شناختی و مثبتنگر و متناسب نمودن آنها با متغیرهای مورد مطالعه در افراد سوء مصرفکننده، Ekhtiari craving of use Vaxman DSM-5 American Psychiatric Association Luminet, Cordovil, Fantini, & Tinary Condition Attitudes Standards Importance Others (CASIO) Frisch سعی در کاربرد درمان مبتنی بر کیفیت زندگی در بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ولع مصرف معتادان تحت درمان نگهدارنده دارد.
در تبیین نتایج این پژوهش میتوان اینگونه اظهار نمود life script Burleson & Kamminer Hyun, Chung, & Lee Carrol, Ball, Martino, Nich, & Babuscio Grant, Salced, & Hynan که مراجعین به علت اینکه در برآورده ساختن معیارهای عملکرد و موفقیت خودشان در حیطههای ارزشمند زندگی مثل کار، تحصیل، روابط عاشقانه، دوستیها، عملکرد اخلاقی یا توانایی کنترل علایم اختلال روانی مثل افسردگی، اضطراب و اعتیاد احساس شکست و ناتوانی میکنند؛ دچار احترام به خویشتن کم یا به عبارتی خودکارآمدی پایین میشوند احتمالا به طرف مصرف مواد کشیده میشوند.