چکیده:
با توجه به اهمیت نگاه پارادایمیک به عمل و نظر اســلامی ـ ایرانی، در این مقاله یک پارادایم مدیریتی بدیع و مســتخرج از حکمت متعالیه ملاصدرای شــیرازی تحت عنوان تئوری مدیریت متعالیه (Transcendor Motaali Management) معرفی شــده است. در ابتدا و پس از مروری بر مکاتب مدیریتی و فلســفه علم مدیریت، به طور اخص بر روی پراگماتیســم دیویی به عنوان منشــا علم مدیریت نوین متمرکز شده ایم. با عنایت به بنیان اگزیستانسیالیستی پراگماتیسم و رویکرد ترانس مدرنیستی این مقاله در رجعت به جاویدان خرد و حکمت اســلامی ـ ایرانی به ســراغ روایت برجسته، متعالی و اصالت وجودگرای فلسفه اســلامی یعنی حکمت متعالیه ملاصدرا رفته، در قالب مقوله بندی و محوری بندی سیســتماتیک به تحلیل مدیریتی آن اقدام نموده ایم. نتیجه این مرور سیستماتیک در قالب یــک تئــوری برای مدیریت تعالی سیســتم ها بدین شــرح ارائه گردیده کــه: وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت برای هر سیســتم بشــری یــک تناقض معماگونه و چند سطحی است و سیستم به میزان تفوق بر مصادیق ذاتی و صوری این تناقض به تعالی دســت خواهد یافت. در ادامه به تشریح مفهوم این تئوری از منظر حکمت صدرا و تبیین مصادیق آن در سیســتم های طبیعی و بشــری و نیز توانایی آن در تقریب میان عقل نظری و عقل عملی اســلامی ـ ایرانی پرداخته ام. نهایتا کاربرد آن را به عنوان یک پارادایم مبنایی جهت تامین زیر ســاخت نظری و عملی مورد نیاز الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت مورد بحث قرار داده ام. این تئوری نظر به مبانی فلســفی و مدیریتی اش می تواند جهت تدوین علوم مدیریت اســلامی ـ ایرانی مورد توجه و اســتفاده اســاتید و مدیران و پژوهشگران علاقه مند واقع شود.
خلاصه ماشینی:
حکمت متعالیه دارای مفاهیم متعددی است لیکن سه اصل مهم آن که با بحث مدیریتی این رساله بیشترین ارتباط را داراست عبارتند از: اصالت وجود، تشکیک وجود و حرکت جوهری(ابوالفضل کیاشمشکی به نقل از لکزائی، 1387) که اولی به عنوان مبنای دومی و هرسه به عنوان مبنای تحلیل صدرا از مفهوم " وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت" بکار میروند(ابراهیمی دینانی، 1381).
&quot; / شکل2-تمثیل طواف و اسفار ماده و معنا یا جوهر و عرض در فریضه حج، نمونه ای از وحدت در عین کثرت با هدفی متعالیه، منبع: سلطانی فر(1390) / شکل3-استحاله ی ناخودآگاه انسان در نظام سرمایه داری: نمونه ی دیگری از وحدت در عین کثرت ولی با هدف نامتعالیه که در نهایت سیستم را ناپایدار میسازد، منبع: طرح جلد کتاب، مدیریت رفتار سازمانی، نوشته ی آرین قلی پور، انتشارات سمت، 1389 / شکل3 شکل4-نمونه ای از وحدت در عین کثرت در عالم به زبان هنر، تابلو استاد محمود فرشچیان، با نام &quot;ستایش&quot; مجموعه ای از تناقضات میان وحدت و کثرت در علم توسعه را میتوان به قرار زیر فهرست نمود(سلطانی فر، 1390): رویکردهای بالا به پائین در مقابل رویکردهای پائین به بالا در توسعه، رویکردهای آمایشی در مقابل رویکردهای مشارکت کلی نگری در مقابل جزئی نگری، عقل گرائی در مقابل اخلاقگرائی نگرش مدیریتی در مقابل نگرش جغرافیائی پژوهش کمی در مقابل پژوهش کیفی تمرگز گرائی در توسعه با توجه به محدودیت منابع در مقابل رویکرد تمرکز زدائی <H2>6-بحثی در ذات تناقضات: از صوری تا ذاتی</H2> در فصل دوم میخواهیم در قالب دو برهان: 1-استنتاجی برمبنای حکمت متعالیه(بخش2-1) و منطق جبری ریاضی(بخش2-2) اثبات کنیم که در سیستم های بسیار پیچیده ی بشری که در آن تمام وردی هر عنصر تابعی از دیگر عناصر است، مجموعه ی سیستم تنها در صورتی به تمامی پایدار است که هدف تمامی عناصر آن به درجه ای متعالیه باشد.