چکیده:
بررسی و ارزیابی کنترلهای داخلی، مرحلهای حساس در حسابرسی بهشمار میرود و بهمنظور تعیین نوع آزمونها اعم از رعایت و محتوا و پیشنهاد به مدیریت جهت برقراری رویههای جدید کنترل داخلی صورت میگیرد. در دنیای امروز، استفاده گسترده از فناوری اطلاعات و تغییرات مداوم در نحوه پردازش اطلاعات،حسابرسان را با چالشهای جدیدی مواجه ساخته و بر اهمیت ارزیابی اعتبار سیستمهای اطلاعاتی حسابداری افزوه است.در این شرایط ممکن است رویههای کنترل داخلی موجود،کارائی لازم را نداشته باشد.به این ترتیب، با پیچیدهتر شدن محیط حسابرسی نیاز به ابزارهایی برای کمک به تصمیمگیری درمورد کنترلهای داخلی بیش از پیش احساس میشود. این مقاله،کاربرد سیستمهای خبره را در حوزه کنترلهای داخلی مورد بحث قرار میدهد و در آن پروژه تحقیقاتی انجام شده درباره فرایند طراحی یک نمونه سیستم خبره جهت ارزیابی کنترلهای داخلی تشریح میگردد. 2Lدر این پروژه،نحوه گردآوری دانش ذخیره شده در پایگاه دانش سیستم خبره جهت ارزیابی کنترلهای داخلی چرخهی فروش و وصول مطالبات یک شرکت بازرگانی متوسط بررسی شده است.ارزیابی بهعمل آمده،از سودمندی این سیستم حاکی از آن است که گروه استفادهکننده از سیستم خبره از انجام کار،رضایت بیشتری داشتهاند.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله،کاربرد سیستمهای خبره را در حوزه کنترلهای داخلی مورد بحث قرار میدهد و در آن پروژه تحقیقاتی انجام شده درباره فرایند طراحی یک نمونه سیستم خبره جهت ارزیابی کنترلهای داخلی تشریح میگردد.
کنترلهای داخلی کنترلهای داخلی،فرایندی است که توسط مدیریت جهت حصول اطمینانی معقول از تحقق اهداف زیر،ایجاد میشود: 1)اثربخشی و کارائی عملیات 2)قابلیت اتکای گزارش مالی 3)رعایت قوانین و مقررات مرتبط اطمینان معقول،مفهومی است که به موجب آن سیستمهای کنترلی باید بهگونهای ایجاد و اجرا شود که بین ریسک فعالیتهای تجاری و میزان کنترلهای لازم جهت نیل به اهداف شرکت تعادل برقرار شود.
البته مسایل مرتبط با هزینه و منفعت،تبانی کارکنان و رویدادهای خارجی غیر قابل کنترل توسط مدیریت،ازجمله دلایلی محسوب میشود که کنترلهای داخلی نتواند بطور قطعی این اطمینان را بدهد که اهداف مورد نظر تحقق یافته است.
بهدلیل شتاب بالای این تغییرات،برای بسیاری از سازمانها دشوار خواهد بود که خود را با این تغییرات تطبیق دهند،و همزمان مهارتهای فنی لازم را درخصوص بکارگیری سیستمهای جدید کسب کنند و اثرات فناوری اطلاعات را بر رویههای کنترلهای داخلی درک کنند.
فرایند طراحی یک نمونه سیستم خبره جهت ارزیابی کنترلهای داخلی برای طراحی یک سیستم مرتبط با کنترلهای داخلی، ضرورت دارد استدلالهای حسابرسی در ارزیابی کنترلهای داخلی،تعیین شود و بهصورت زبان قابل استفاده برای رایانه درآید و بهعنوان مجموعهای از قواعد در پایگاه دانش سیستم ذخیره شود و درنهایت مفید بودن نتایج سیستم،آزمون گردد.
ادامه از صفحه 56 سیستمهای خبره و ارزیابی کنترلهای داخلی جهت ارزیابی این سیستم نمونه،از فرد خبره خواسته میشود که هر کدام از این موارد آزمایشی را بررسی نماید،ضعفهای آن را بیابد و دلایل خود را نیز بیان کند."