چکیده:
مفرغهای لرستان در یک گستره زمانی، بین سالهای 2900 تا قرن هشتم و هفتم قبل ازمیلاد، بی نظیرترین تولیدات پیش از تاریخ ایران محسوب می شوند. تنوع بی پایان، مهارت بالا، تکنیک ظریف و برخورداری از طرح و فرم عالی سبب گردیده تا بحث و گفتگوهای فراوان و بی پایان پیرامون این اشیا در جریان باشد.
پس از گذشت سالها از کشف مفرغهای لرستان، منشا این مفرغها همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد و بزرگترین باستان شناسان دنیا، هر یک با تکیه بر دلایل خاص، تولید این اشیا را به قوم یا اقوامی مربوط می دانند؛ اما هنوز هیچ نتیجه قطعی در انتساب این اشیا به قوم یا منطقه ای خاص حاصل نشده است.
در این مقاله تلاش شده است تا برجسته ترین نظریات مطرح پیرامون منشأ مفرغهای لرستان مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین،هرتسلفد با بررسی آثار تولید شده در نقاط مختلف ایران،ردیابی این آثار و مطالعۀ شباهتها و تفاوتهای آنها،با قاطعیت به این نتیجه رسیده است که این مفرغها به طور قطع به سرزمین ایران متعلق بوده،فرآوردۀ کار هنرمندان بومی محسوب میشوند،ولی در عین حال احتمال تأثیرپذیری مفرغها از نقاط همسایه را از نظر دور نساخته و در قسمتی از نوشتههای خود ذکر میکند که:«برای آشنایی بیشتر با پیشرفتهایی که منجر به هنر تکامل یافتۀ لرستان گردیده،باید هنر نواحی اطراف ارمنستان بیشتر مورد بررسی قرار گیرد؛چرا که تکنیک بالای فلزیکاری لرستان در طول دورۀ اورارتویی،در ارمنستان نیز به کار میرفته است» ( 2/pp.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) تصویر 11-قاشق نقره دوره پارتی،موزۀ رضا عباسی،تهران (در این شکل میتوان استفاده از نقش بز به صورت یک حجم را مشاهده نمود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) تصویر 12-گلدان سفالی با تزیین نقوش هندسی و نقش بز،نهاوند، قرن یکم و دوم قبل از میلاد،موزۀ رضا عباسی در رابطه با ارتباط مفرغهای لرستان با فرهنگ بینالنهرین(دوران تسلط کاسیها)نیز همانگونه که پیشتر ذکر گردید،هیچ نمونه قطعه برنزی شبیه به مفرغهای لرستان در بینالنهرین کشف نگردیده و در واقع سبک کلی فلزکاری در این منطقه بر تولید پیکرههای مفرغی ریختهگری شده در ابعاد بسیار بزرگتر از مفرغهای لرستان و یا برجستهکاری ظروف مبتنی بوده است."