چکیده:
کتابداری و اطلاعرسانی حوزهای است که به آموزش کتابداران میپردازد.این حوزه با تولید،توزیع،و استفاده از دانش مدون ارتباط دارد.در این میان،نظامهای سازماندهی دانش یکی از بخشهای اصلی کتابداری و اطلاعرسانی و آکنده از زبان مدیریتی و فنی است.در جامعهء متجدد امروز،این نظامها دارای نقش و کارکرد منحصر به فردی هستند که کتابداران باید،به منظور آشکار کردن پیامدهای اجتماعی،فرهنگی،و سیاسی نظامهای سازماندهی دانش،به تحلیل انتقادی آنها بپردازند.اما کتابداران معمولا فاقد نگرش انتقادی هستند.در نوشتار حاضر سعی میشود تا مفهوم کتابدار از دیدگاه یک منتقد اطلاعرسانی مورد بحث قرار گیرد.این مقاله با مسئلهء فقدان منتقد اطلاعرسانی آغاز میشود و سپس علل نیاز به منتقد اطلاعرسانی،ویژگیهای فردی،و اینکه کتابداران جدید چگونه میتوانند این مسئولیت خطیر را به نحو احسن انجام دهند،مورد بحث قرار میگیرد.
خلاصه ماشینی:
"حال که نظامهای سازماندهی دانش در جامعهء امروز نقش و کارکرد ویژهای دارند،از منتقدان آگاه انتظار میرود که نسبت به بحث و تبادل نظر پیرامون چنین نظامهایی در حوزهء عمومی، با هدف آشکار کردن پیامدهای اجتماعی و فرهنگی و سیاسی این نظامها،علاقه نشان دهند.
کتابداران در طول دورهء آموزش دانشگاهی با نظریات،مکاتب فکری،رشتههای دانشگاهی و دانش مورد نیاز برای درگیر شدن در گفتمان حوزهء عمومی آشنایی پیدا نمیکنند؛زیرا این حرفه به دلیل استفاده از گفتمان فنی و مدیریتی خود را از جامعه و فرهنگ دور میسازد.
فعالیت کتابداری مستلزم درک این مسئله است که اسناد و مدارک چگونه به صورت اجتماعی سازمان مییابند؛زیرا اینگونه سازماندهی اجتماعی،نظامهای سازماندهی دانش را نظم داده و تحت تأثیر قرار میدهد.
اگر کتابداران میخواهند به عنوان منتقد اطلاعرسانی ایفای نقش کنند،میتوانند از طریق مشارکت در حوزهء عمومی،بحث و تبادل نظر،توجیه چرایی نظامهای سازماندهی دانش و کارکرد این نظامها و اهمیت آنها به ابهامزدایی از این نظامها بپردازند.
تحقق این مسئله با بحث و تبادل نظر و گفتمان عمومی و نیز از طریق برقراری ارتباط مستقیم میان مسائل و مشکلات نظامهای سازماندهی دانش با معضلات اجتماعی و فرهنگی میسر است.
در صورتی که عموم به این نکته واقف شدند که کارکرد نظامهای سازماندهی دانش با مسائل اجتماعی و فرهنگی در ارتباط است،ممکن است در پی فهم چرایی کارکرد چنین نظامهایی برآیند و از این رهگذر مردم پی میبرند که مانند انواع دیگر اطلاعات،نظامهای سازماندهی دانش ریشه در ایدئولوژیهای خاص دارند."