چکیده:
از منظر اسلام اگر انسان براساس فطرت الهی خود عمل کند میتواند از توانمندیهای خود در جهت اهداف خلقتش که عبادت الهی است استفاده کند و خود وجودیاش را بشناسد و به منصهء ظهور بگذارد.موتور محرکهء انسان،انگیزش وی میباشد؛انگیزش عامل حرکت معنیدار و هدفدار انسان میباشد.انگیزهء انسان براساس حوزهء شناختی او شکل میگیرد. انسان میتواند با تبعیت از فطرت الهیاش به زندگی خود رنگ الهی دهد و با انگیزههای الهی، همهء تلاشها را به رضای خداوند منتهی کند،به انگیزههای الهی که عامل پایداری و بقاء عمل آنها میباشد وصل نماید از حب به ذات خود مانند حب بقاء،حب کمال و...در جهت انگیزههای الهی خود و برای جلب رضایت خداوند که منجر به جهان آخرت میشود بهره ببرد.در واقع انسان باید بتواند با آخرتگرایی خود از دنیای خود بهرهء کافی و هدفدار را بجوید و علاوه بر آن راه تکامل را برای عالم بقاء فراهم نماید.همهء اینها در گرو خلیفهء الهی شدن و خلیفه الهی عمل کردن است. اگر انسان در حوزهء شناختی خود،از فطرت الهیاش غفلت کند و حوزهء دید خود را به ظواهر دنیایی محدود نماید و حب ذاتیاش را در آن سو به کار گیرد و تنها به طبیعت دنیاییاش بسنده کند،بهطور قطع دچار خسران حقیقی شده و حد اقل دفتر عمر خود را به تناسب با فلسفهء خلقت رقم نزده است.پس شایسته است که انسان حقیقت وجودی خود را بشناسد و حرکتی را آغاز کند که منتهی به خداوند و باعث جلب رضایت او شود.در این صورت،فضای زندگی انسان آمیخته با معنویت است و دنیا و آخرت او بیمه میشود. در این مقاله با عنایت به نقش کلیدی انگیزش در رفتار کارکنان سازمان ضمن مراجعه به منابع و متون مدیریت اسلامی،انگیزش افراد در مجموعهء سازمان از نگاه اسلام مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.ابتدا در قسمت اول با بررسی مطالب و تدوین موضوعات مربوط، یک شمای کلی از انگیزش طراحی میشود و سپس در قسمت دوم یک بحث نهایی پیرامون انگیزش در اسلام با استناد به آیات و روایات ارائه میگردد.
خلاصه ماشینی:
"بهطور کلی سرفصلهای زیر در منابع مذکور که در دو محور کلی«انسان شناسی»و«نیازها و انگیزش»تفکیک شده،مورد بحث قرار گرفته است: /1ب-ابعاد حیوانی و فرشتگی انسان(ابعاد مادی و معنوی) /2ب-حب ذات(حب بقاء،حب کمال،لذتجویی) /3ب-گرایشها و انگیزههای مادی و معنوی(انگیزههای آخرتگرایی و دنیاگرایی) /4ب-آثار آخرتگرایی و دنیاگرایی /5ب-تعریف نیاز /6ب-اهمیت و ضرورت نیازها /7ب-تعریف انگیزش /8ب-اهمیت و ضرورت انگیزهها /9ب-انواع نیازها /01ب-انواع انگیزهها /11ب-اهداف ایجاد انگیزه /21ب-نتایج ایجاد انگیزه /31ب-عوامل و طرق ایجاد انگیزه /41ب-شرایط و حدو ایجاد انگیزه(معیارها) /51ب-فرایند انگیزش /61ب-فعالیتها(رفتارها) /71ب-وظیفهء رهبری در ایجاد انگیزه /81ب-کاربرد انگیزهها در مدیریت /91ب-نظریههای انگیزش و نیاز /02ب-دیدگاه علمای اسلامی پیرامون انگیزش /12ب-الگوها و مصداقهای علمی در خصوص انگیزش ج-جدول تطبیقی سرفصلها به منظور فهم کلی از موضوعات انگیزشی تفکیک شده برحسب منابع یاد شده، امکانسازی مراجعهء آسان به منابع و آشنایی با کمیت(حجم صفحات اختصاص داده شده به هر موضوع)و کیفیت(نوع و ماهیت موضوع)مباحث انگیزش،جدول تطبیقی سرفصلها تهیه شده است.
همچنین بر کرامت و شرافت ذات انسانی به عنوان یک مبنا در روابط انسانی تأکید نموده است و نیازهای انسان را براساس صیانت نفس به سه دسته تقسیم کرده است: 1-صیانت ذات در بعد روانی و حیات طبیعی محض 2-صیانت ذات در بعد روانی و شخصیتی 3-صیانت ذات در بعد تکامل شخصیت در پایان انواع انگیزهها به دو دسته کلی(برون ذاتی و درون ذاتی)تقسیم شده و انگیزههای درونی به هفت قسم بخش گردیده است: 1-برتری خود بر دیگران 2-خودخواهی و خونمایی 3-منفعتگرایی 4-علاقه ذاتی به مدیریت 5-انگیزهء علاقه ذاتی به تخصص و تجربه 6-احساس تکلیف ناشی از تعهد انسانی 7-احساس تکلیف الهی نقد:در مجموع این مقاله پس از اشاره به نکات کلیدی مانند کرامت انسانی که اساس بررسی انگیزههای انسانی انسانها است،نیازها و انگیزهها را در دستهبندیهای مناسبی تقسیم کرده است."