چکیده:
این مقاله با هدف بررسی و شناسایی مرجع امنیت در آرا و اندیشههای امام
خمینی(ره)به تحریر درآمده است.نویسنده برای فهم مرجع امنیت سه شاخص پیشنهاد
مینماید که عبارتند از مؤلفه تهدید، عوامل تأمین امنیت و اهداف و سیاستگذاریهای
امنیتی، در ادبیات امنیت ملی نیز در مجموع پنج مرجع شامل فرد، رژیم، جامعه، دولت و
جهان احصا شده است.با توجه به این مؤلفهها، مقاله حاضر بر آن است که مرجع امنیت از
منظر امام(ره)مرکب و چندگانه و مشتمل بر جامعه، دولت و رژیم میباشد که با یکدیگر
رابطهای تعاملی و دیالکتیکی دارند و در بطن مرجع جامعه دو مؤلفه«اسلام»و«مردم»از
جایگاه کانونی برخوردارند.در یک جمله میتوان گفت که بدون رضایتمندی مردم و
پشتیبانی آنان از حکومت و دولت، ارکان امنیت ملی نااستوار باقی میمانند.بنابراین
در رویکرد ایشان، مرجع جامعه با لحاظ دو مؤلفه برجسته آن یعنی اسلام و مردم، بر دو
مرجع دیگر اولویت و اصالت مییابد.
This article makes attempts to study and explore the reference of security in Imam Khomeini’s opinions and thinking. The author proposes three indicators for identifying the reference of security including the threat parameter، factors of acquiring security، and security goals and policy-making. Furthermore، five references in the national security literature including individual، regime، society، state and the world. Considering these parameters، this article holds that the reference of security is combined and multiple in Imam Khomeini’s viewpoint involving society، state and regime which have an interactive and dialectical relationship. In the heart of the society’s reference، two factors، Islam and people play a crucial part. In a nutshell، it can be indicated that without people’s satisfaction and their support for their government and state، the foundations of national security remain fragile. Therefore، in his attitude، the reference of society involving two paramount parameters of Islam and people takes precedence over the two other references.
خلاصه ماشینی:
این نوشتار با رویکردی توصیفی و با اتکا به روش کتابخانهای و اسنادی و با تأمل در گفتار و آرای امام خمینی(ره)که در کتاب صحیفه نور گردآوری شده است و نه تحلیل رفتار و سیاست امنیتی دوره حیاتشان که موضوعی مستقل و از منظری مجزا قابل مطالعه است، پس از بررسی و شناسایی مؤلفههای امنیت ملی و احصای عوامل تهدید آن از نگاه ایشان به این فرضیه نایل آمده که مرجع امنیت در رویکرد امنیت ملی امام خمینی(ره)مرکب و متشکل از جامعه، رژیم و دولت است که با یکدیگر رابطهای تعاملی و دیالکتیکی دارند.
با توجه به نکات بالا و در بررسی مقایسهای رویکرد امنیت ملی امام خمینی(ره)، باید بدین پرسشها پاسخ گفت که اهم عوامل قدرت ملی که سهم قابل ملاحظهای در تقویت امنیت ملی دارند و به عبارت دیگر مؤلفههای تأمینکننده آن کدامند؟و به نظر ایشان اهم تهدیداتی که پایایی و پویای جمهوری اسلامی ایران را با خطر مواجه میسازد، چه عناصر و متغییرهایی است و اساسا سیاستگذاریها و طرحریزیها باید ناظر به تأمین چه واحدی باشد؟برای پاسخ به چنین سؤالاتی نکات زیر باید مدنظر قرار گیرند.
به عنوان مثال اگر رویکردی براین گزاره تأکید نماید که رضایتمندی شهروندان از قابلیت پاسخگویی حکومت و باورمندی آنها به مبانی مشروعیت نظام سیاسی ضامن امنیت آن میباشد و یا تشکیل نهادهای برخوردار از ضمانت اجرایی مؤثر، یا رژیمهای بین المللی مؤثرترین عنصر تأمین امنیت جهانیاند، مرجع امنیت در گزاره نخست رژیم و در گزاره دوم جامعه جهانی است.