چکیده:
ایران از لحاظ تنوع گیاهان دارویی در زمره کشورهای مهم جهان به شمار میرود.نو پا بودن داروهای گیاهی، ویژگی آنها در سازگاری با شرایط نامساعد،توان باروری این گیاهان در اراضی کم بهره،باز شدن بازارهای جدید برای این گیاهان،وجود صنایع فراوری وابسته،از جمله مزیتهای توجه به صادرات این گیاهان محسوب میشوند. توجه به کشت و توسعه گیاهان داروئی از زمان برگزاری چهارمین کنگره بینالمللی حفظ سلامت جهانی و قرار گرفتن داروهای گیاهی در جمع داروهای دنیا،در سال 1986 آغاز و باعث شد که میزان تقاضا برای مصرف این محصولات به طور فزایندهای بالا رود
هدف این تحقیق،تخمین تابع تقاضای صادرات انواع گیاهان دارویی با توجه به ارزیابی تاثیر عوامل کلان اقتصادی(نرخ ارز،سرمایهگذاری و ارزش افزوده تولید در بخش کشاورزی و متغیر برون زای قیمت که در بازارهای جهانی تعیین میشود)بر میزان تقاضای صادرات این نوع گیاهان میباشد.
پس از تجزیه و تحلیل اقتصاد سنجی دادههای جمعآوری شده و تخمین معادلات رگرسیون مربوط به هر یک از گیاهان،نتایج نشان میدهند که بیشترین عامل تأثیر گذار بر صادرات(شیرینبیان،سرمایه گذاری)و(رازیانه، ارزش افزوده)و(آویشن،نرخ ارز)و(زیرهسبز و زعفران،ارزش افزوده)میباشند.در مورد سایر گیاهان مذکور تابع رگرسیون قابل اعتمادی مشاهده نشده است.
در مورد کل گیاهان دارویی،تخمین تابع تقاضای صادرات،امکان پذیر نشد،زیرا تقاضای صادرات هر یک از گیاهان تحت تأثیر عوامل متفاوتی میباشد و میزان تأثیر این عوامل نیز در مورد گیاهان متفاوت است،لذا یک معادله کلی برای کل گیاهان دارویی صادراتی برآورد نگردید.
خلاصه ماشینی:
"هدف این تحقیق،تخمین تابع تقاضای صادرات انواع گیاهان دارویی با توجه به ارزیابی تاثیر عوامل کلان
بازارهای جهانی تعیین میشود)بر میزان تقاضای صادرات این نوع گیاهان میباشد.
(3)-عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه و دکتری مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم و تحقیقات متنوع،رویشگاه گونههای بیشماری از گیاهان داروئی است که در سایر مناطق جهان کمتر میتوان مشابه آن را مشاهده نمود.
تعداد گیاهان مورد استفاده در صنایع داروئی محدودند و امکان بهرهبرداری گستردهتر از آنها مانند کشورهای پیشرفته صنعتی
ایجاد اشتغال از جمله عوامل مهمی است که میتوان به عنوان مزایای گیاهان دارویی به آنها اشاره کرد(2).
بخش اعظم گیاهان داروئی مورد مصرف در داخل کشور و همچنین اقلام صادراتی از عرصههای طبیعی برداشت میشوند.
دادههای مورد استفاده به منظور تخمین توابع تقاضای صادرات هر یک از گیاهان داروئی صادراتی،از طریق بررسی آمارها
(ارزش افزوده) B4Ln +(سرمایهگذاری) B3Ln +(نرخارز) B2Ln +(قیمت) B1Ln + A (تقاضای صادرات گیاهان داروئی) Ln
برای ارزیابی تأثیر متغیرهای مورد بررسی و تخمین توابع فوق از تجزیه و تحلیلهای اقتصاد سنجی استفاده شده است.
stability tests متغییرهای تحقیق به صورت سری زمانی میباشند و برای جلوگیری از ایجاد رگرسیونهای جعلی آزمون ریشه واحد
نتایج آزمون ریشه واحد بر روی سریهای زمانی و مقدار وقیمت صادرات گیاهان داروئی و جداول مربوط به
مقدار و قیمت صادرات گیاهان داروئی در پیوست ارائه شده است.
نتایج آزمون تصریح و تشخیص مربوط به مدل رگرسیون رازیانه به صورت زیر است:9
خلاصه نتایج آزمون تأثیر عوامل مورد نظر بر صادرات گیاهان داروئی ایران به شرح زیر میباشند:"