چکیده:
مقاله حاضر، به طور گذرا نقش و کاربرد روانشناسی را در بهبود کیفیت آموزش حوزه بر میرسد. در طول
چهل سال گذشته نظامهای آموزشی ـ بهویژه در کشورهای صنعتی ـ از روانشناسی به مثابه یک فناوری جدید استفاده
کردهاند. در حالیکه روانشناسی در حوزه، همچنان ناشناخته باقی مانده است. در حقیقت ناکارامدی نظام آموزش
حوزه، تا حدود زیادی به ناآشنایی حوزویان با اصول و آموزههای روانشناختی در زمینه برنامهریزی آموزشی،
تدریس، تحقیق و پژوهش برمیگردد.
این مقاله، نقش و کاربرد روانشناسی را در بهبود کیفیت آموزش حوزه در این شش زمینه معرفی کرده است: 1.
برنامهریزی درسی، 2. افزایش اثربخشی در فرایند تدریس، 3. آشنایی با اصول کلاسداری، 4. آموزش راهبردهای
یادگیری و یادسپاری، 5. ایجاد شرایط فیزیکی و روانی مناسب در کلاس، 6. ارزشیابی روشمند و علمی.
خلاصه ماشینی:
"هدف کلی مقاله حاضر آن است که نقش و کاربرد روانشناسی را در بهبود و ارتقای کیفیت آموزش حوزه مورد بررسی قرار داده، توجه مدیران ارشد، اساتید حوزه و طلاب علوم دینی را به این مهم جلب نماید.
همه فعالیتهای آموزشی و سرمایهگذاریهایی که در حوزه انجام میشود، برای برپایی کلاس درس و تحقق تدریس مطلوب میباشد؛ زیرا از طریق تدریس، اهداف نظام آموزشی حوزه تأمین میشود و تا موقعی که شیوؤ تدریس اصلاح نشود، برنامهریزی آموزشی، ساختمانهای جدید و کادر اداری مجهز، هیچکدام نمیتواند برای بهبود کیفیت آموزش حوزه، نقش مهمی ایفا کنند.
در خصوص توجیه نظری کاربرد روشهای تدریس یادگیری فعال، چارلز اسپرمن، ویگوتسکی، آزوبل و اندرسون تحقیقات زیادی انجام داده و به این نتیجه دست یافتهاند که استفاده از آن در بهبود کیفیت آموزش موءثر است.
بنابراین، ارتقای کیفیت آموزش حوزه در صورتی امکانپذیر است که برنامه و ماده درسی در قالب نظام پویای آموزش به طور مدام مورد ارزشیابی قرار گرفته و با استفاده از اصول روانشناسی، بهویژه روانشناسی یادگیری، زمینههای ارتقای کیفی برنامه و ماده درسی به صورت تدریجی (در طول سال) و دورهای (نیم سال و سالانه) فراهم آید.
نتیجهگیری ارتقای کیفیت آموزش حوزه به دانش تخصصی در زمینه طراحی برنامه درسی، شناخت ماهیت یادگیری، آشنایی با روشهای گوناگون تدریس و استفاده مناسب از زمان نیازدارد که روانشناسی میتواند در بر آورده شدن هدفهای یاد شده نقش عمدهای را ایفا کند."