خلاصه ماشینی:
"تقسیم جهان به دو بلوک سیاسی- نظامی و اقتصادی از سال 1945 به بعد حوزه عمل نظام اقتصاد آزاد را که در سالهای بین دو جنگ بسیار محدود شده بود با جدا کردن کشورهای اروپای شرقی (1945)،چین(1949)و کوبا (1951)و ویتنام و لائوس و کامبوج و کره باز هم محدودتر کرد.
اقدام ایالات متحده آمریکا و کانادا و مکزیک برای ایجاد یک منطقه تجارت آزاد گامی در جهت بارورتر کردن نظام اقتصاد آزاد در نیم کره غربی است و مانند همیشه این سئوال را برای ما مطرح میکند که با این همه بلوکبندی و منطقه گرائی و جهان گرائی،تکلیف مردم و کشور ما چیست؟انواع اتحادیههای اقتصادی و مناطق تجارت آزاد که تا کنون تشکیل شده است(بیش از 20 اتحادیه و منطقه آزاد تجاری)و سهم تجارت درون منطقهای آنها در سال 1991 در جدولهای 1 و 2 خلاصه گردیده است.
1-اقدامات ایالات متحده قبل از تشکیل نافتا الف-منطقه تجارت آزاد ایالات متحده آمریکا-کانادا (2)( CUFTA ) نخستین اقدام ایالات متحده امریکا در جهت منظقهگرائی تجاری و اقتصادی انعقاد قرارداد آزادی تجارت با کانادا در سال 1989 بود.
در سال 1993 ایالات متحده برای ممالک حوزه کوههای آند در آمریکای لاتین نیز قانون ترجیح تجارت آند- ایالات متحده آمریکا()را وضع کرد که براساس آن کالاهای صادراتی خاص از کشورهای کلمبیا و بلیوی مشمول تعرفههای رجحانی میشود و پیشبینی شده است که بعدا کشورهای پرو و اکوادور نیز از آن استفاده کنند (لباس،پارچه و کفش و بعضی از کالاهای حساس جزو کالاهای مشمول نیست) 2-تحولات آزادسازی تجارت در بقیه نیمکره غربی در نیمکره غربی 740 میلیون نفر با 7 هزار میلیارد دلار تولید ناخالص ملی زندگی میکنند."