خلاصه ماشینی:
"جمعی از نویسندگان با نگاهی ارزشمدارانه با حوادث دفاعمقدس برخورد کرده و خود را متعهدبه ثبت و ضبط رویدادهای جنگ به خصوص ایثار و مقاومت رزمندگان میبینند،برخی دیگر به جنگ به چشم پدیدهای صرفا انسانی نگریسته و آن را به عنوان یک تجربهء تاریخی مورد مداقه قرارداده و عملکرد افراد و جامعه را در ارتباط با آن تجزیه و تحلیل میکنند.
به طور مشخص میتوان گفت،عملکرد زنان در ادبیات جنگ تا حدودی همان عملکردی است که این برخی دیگر به جنگ به چشم پدیدهای صرفا انسانی نگریسته و آن را بهعنوان یک تجربهء تاریخی مورد مداقه قرار داده و عملکرد افراد و جامعه را در ارتباط با آن تجزیه و تحلیل میکنند.
با این وجد بعضی از نویسندگان به مسائل و مشکلات همسران شهید نیز توجه کرداند،چنانکه در رمان«سرود اروندرود» «ربابه»،همسر شهیدی که جنگ مهلت زیستن با همسرش را به او نداده است،در نـ بود و غیبت همسرش،در جهتی گام برمیدارد که شایستهء یک پیامآور خون شهید نیست،با این وجود ربابه به دلیل سن کم،عدم پختگی فکری و مشکلات خانوادگی است که به چنین راهی کشیدهمیشود.
اینان با آواز خواندن،کشیدن تریاک و سیگار،سعی در گریختن از واقعیتهای موجود جامعه میکنندو اگر به جنگ توجه کنند، بیشتر به خاطر نگرانی از دوست هنرمندشان است،نه ملتی که درد میکشد،خون میدهد و شهرهایش در بیداد دشمن شهلهور (به تصویر صفحه مراجعه شود) در ادبیات جنگ بهطور پراکنده به نقش زنان در پشت جبهه نیز اشاراتی شده است."