خلاصه ماشینی:
"ب: احوال و عقاید حمزة بن آذرک حمزه بن آذرک که بود؟ او که نزدیک به سی سال یک مخالف جدی برای دستگاه خلافت محسوب میشد،شبهای بغداد هارون را آشفته ساخت و نیروهای خلیفه هیچ گاه نتوانستند او را بهطور کامل درهم کوبند؛تا جایی که علی بن عیسی طی نامهای برای هارون نوشت: «مردی از خوارج سیستان برخاستست و به خراسان و کرمان تاختنها همی کند و همه عمال این سه ناحیه را بکشت و دخل برخاستست و یک درم و یک حبه از خراسان و سیستان و کرمان را به دست نمیآید.
با وجود روایت«تاریخ سیستان»که مینویسد:بیشتر هوارداران حمزه از اعراب بودند،14و نیز مکاتبات حمزه با هارون که در تاریخ سیستان ضبط شده به زبان عربی است،15و همچنین شعرای حمزه به زبان عربی شعر میسرودند،16باید پذیرفت ک بیش ترین هوارداران حمزه،مردم بومی بودند؛زیرا تا زمان ظهور حمزه نزدیک به یکصد و پنجاه سال از استقرار تعدادی اقوام عرب در بعضی از نواحی ایران میگذشت و تا این زمان حمزیه همچنین معتقد بودند که سلطان و آن کس را که به حکم او تن در دهد،باید کشت.
از مقایسهء مطالب«تاریخ بیهق»با اطلاعات مختصر گردیزی و ابن اثیر،معلوم میشود که به احتمال زیاد وقایع مربوط به قتل عام مردم نواحی سبزوار توسط حمزه،در همین ایام عقب نشینی حمزه صورت گرفته است؛زیرا طاهر بن حسین نیز به تلافی اقدامات حمزه به عملیات مقابله به مثل دست میزند و این زمانی است که وی از طرف علی بن عیسی،حاکم محلی پوشنگ است و لاجرم باید قبل از سال 190 هـ-باشد؛زیرا بعد از این تاریخ،علی بن عیسی از مقام خود عزل شد."