چکیده:
از دههی 1990 بسیاری از دولتها، از جمله ایران، با همهی تفاوتهای
ایدئولوژیک و ساختاری که با هم داشتند، درصدد برآمدند تا از میزان
نظارت و دخالت دولت در امر اقتصاد کاسته و ساز و کارهای بازار را
برای هدایت اقتصاد خود برگزینند.
اما از آنجا که بهره گرفتن از مکانیسم اقتصاد بازار شروط لازمی را
میطلبید که برخی از این کشورها بدون توجه به این شرایط و ابعاد
مرحلهی گذار، حرکت به سمت اقتصاد بازار را آغاز نمودند که نتایج
ناگواری از این اقدامات بر جای ماند.
از جمله ویژگیهای مرحلهی گذار به سمت اقتصاد بازار را میتوان
تأکیدات سیاستی از برابری و عدالت اجتماعی به کارایی و رشد
اقتصادی برشمرد. حال با توجه به گذشت بیش از یک دهه از این
سیاستها در کشور، این سؤال قابل طرح است که چه گروههایی از این
سیاستها بهرهمند شدهاند.
مقالهی حاضر در صدد است تا به بررسی این مسأله در قالب دو
پرسش بپردازد. نخست اینکه اثرات این سیاستها بر درآمد حقیقی افراد
و نرخ رشد آن چگونه بوده است؟ دوم آنکه تأثیر این سیاستها بر توزیع
درآمد جامعه و نابرابری درآمدی گروههای مختلف و در نتیجه تأثیر آن
بر سطح رفاه اجتماعی در دورهی اجرای دو برنامهی توسعهی کشور،
بین سالهای 1368 تا 1378 ، به چه صورت بوده است؟
خلاصه ماشینی:
"نخست اینکه اثرات این سیاستها بر درآمد حقیقی افراد و نرخ رشد آن چگونه بوده است؟ دوم آنکه تأثیر این سیاستها بر توزیع درآمد جامعه و نابرابری درآمدی گروههای مختلف و در نتیجه تأثیر آن بر سطح رفاه اجتماعی در دورهی اجرای دو برنامهی توسعهی کشور، بین سالهای 1368 تا 1378 ، به چه صورت بوده است؟ واژگان کلیدی توسعه، توزیع درآمد، تابع رفاه اجتماعی، رشد اقتصادی، ضریب جینی.
جدول شمارهی یک : شاخص برابری اتکینسون در مناطق روستایی 77 76 75 73 72 71 70 69 68 سالها\ ضریب 818/0 860/0 908/0 727/0 853/0 852/0 839/0 843/0 864/0 ضریب برابری 2/1=a 049/0- 053/0- 124/0 148/0- 001/0 02/0 005/0- 02/0- - نرخ تغییر ضریب 573/0 499/0 497/0 429/0 474/0 476/0 446/0 450/0 510/0 ضریب برابری 1-=a 148/0 004/0 079/0 095/0- 004/0- 067/0 009/0- 118/0- - نرخ تغییر ضریب با فرض 21= ، یعنی حساسیت کمتر نسبت به برابری، روند نوسانی در برابری مشاهده میشود، اما در مجموع به جز سال 75 ، که وضعیت برابری به طور مشخص بهترین سال دورهی مزبور است، برابری روند نزولی را نشان میدهد.
پس از بررسی ضرایب برابری و درآمد قابل تصرف سرانهی مناطق شهری و روستایی، به بررسی تابع رفاه اجتماعی عددی این دو منطقه، که ترکیبی از دو شاخص برابری و رشد میباشد، میپردازیم."