چکیده:
مقوله مردمسالاری،از جمله مقولاتی نیست که مسلمانان برای بار نخست و از طریق تجربه غربی با آن آشنا شده باشند،بلکه بالعکس مردمسالاری در تجربه و تئوری سیاسی مسلمانان حاضر بوده است.گواه آن تجربه حکومت اسلامی در صدر اسلام میباشد.حکومت پیامبر(ص)در مدینه و چند سال حاکمیت امام علی(ع)در کوفه بزرگترین شاهد در تجربه نحوه دخالت مردم در حکومت است.
با پیروزی انقلاب اسلامی و جاگزین ساختن جمهوری اسلامی بجای رژیم سلطنتی و استقرار نهادهای مردمی و مدنی در این نظام مقوله مردمسالاری بار دیگر مورد توجه شدید قرار گرفت.امام خمینی(ره)از یکسو با تکیه بر فقه سنتی که میراث گرانبهای شیعه است و از سوی دیگر با الگوگیری از حاکمیت نبوی و علوی تجربهای جدید فراروی جهانیان قرار داد.
در این مقاله که با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و از طریق جمعآوری اطلاعت به صورت کتابخانهای از منابع صورت گرفته است،با مقدمهای در خصوص توصیف دموکراسی و امکان سازش آن با دین آغاز و با نقادی دموکراسی غرب از سوی امام(ره)دنبال شده و سپس به بررسی ابعاد مختلف مردمسالاری دینی در اندیشه امام خمینی(ره)پرداخته شده است.و در این راستا مقولاتی چون آزادی و نقش مردم در حکومت دینی در ابعاد مشروعیت،نظارت و رابطه با حکومت مورد توجه قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"»4 ایشان در جایی دیگر با توصیف آزادیهای متداول در غرب ضمن نقد آنها و بیان اثرات منفی ناشی از آن،اسلام و قانون را به عنوان حد آزادی در حکومت اسلامی بیان میکنند: «آزادی که گفته میشود که مطبوعات آزادند بیان آزاد است معنایش این نیست که مردم آزادند هرکاری میخواهند بکنند مثلا آزادند دزدی بکنند،آزادند فحشا بکنند،آزادند مراکز (1)-حجاب و آزادی ص 103 (2)-خداوندان اندیشه سیاسی ص 301 (3)-فرهنگ گزیده آرای اندیشمندان ص 8 (4)-صحیفه نور جلد 5 ص 489 فحشاء درست کنند،این آزادی آزادی غربی است اینطور آزادی در ایران نمیتواند باشد.
ایشان در دیار با اعضای هیأت بررسیکننده جنگ تحمیلی در ضمن توصیههایی که به سران کشورهای اسلامی میکنند میفرمایند: «من لازم میدانم که به شما آقایان که در رأس بعضی از کشورهای اسلامی هستید نصیحت کنم شما کوشش کنید که حکومت بر قلوب کشورهای خودتان بکنید نه حکومت بر (1)-همان جلد 2 ص 201 (2)-سوره توبه آیه 128 (3)-رک نهج البلاغه خطبه 34،خطبه 207 و خطبه 126 ابدان و قلوب از شما کناره بگیرند مسلمین اگر بخواهند موفق بشوند و از زیر تعهدهای اجانب و سلطه آنها بیرون بیایند حکومتهای آنها باید کوشش کنند که قلوب ملت خودشان را به دست آورند»1 ایشان ضمن توصیف حکومت اسلامی به اینکه حکومت بر قلوب است و بیان آثار آن میفرماید: «امروز حکومت بر قلوب است قلوب مردم با کسانی که در این کشور حکومت میکنند همراه است و ملت است که حکومت میکند."