چکیده:
در این مقاله با این پیشفرض که دعا کردن هنگامی عملی میشود که بین درخواست کننده و
اجابت کننده نسبتی برقرار باشد، به بررسی نگرش امام حسین (ع) در دعای عرفه نسبت به
انسان به عنوان درخواست کننده و خداوند به عنوان اجابت کننده پرداخته شده است.
با بررسی دعای عرفه سه موضوع انسان شناسی ، خداشناسی، و ترسیم رابطهی مطلوب بین آن
دو به چشم میخورد که دو مؤلفهی اول یعنی انسان شناسی و خداشناسی مبنای مؤلفهی
سوم یعنی ترسیم رابطه بین انسان و خدا قرار میگیرد که در حقیقت چنین امری منوط به
پذیرش نوع خاصی از انسان شناسی و خداشناسی است.
خلاصه ماشینی:
چکیده در این مقاله با این پیشفرض که دعا کردن هنگامی عملی میشود که بین درخواست کننده و اجابت کننده نسبتی برقرار باشد، به بررسی نگرش امام حسین (ع) در دعای عرفه نسبت به انسان به عنوان درخواست کننده و خداوند به عنوان اجابت کننده پرداخته شده است.
بنابراین از دیدگاه امام حسین(ع) از آنجا که اصل وجود انسان با خواست خداوند خلقت یافته است، انسان به صورت مستقل از خداوند، هیچ چیزی نخواهد داشت و با نقصان، جهل، فقر، ذلت، پستی و گناه همراه خواهد بود که فقط در صورت اتصال و ارتباط با خداوند این صفات ناپسند جای خود را به تکامل، علم، بینیازی، عزت، نیکی و نیکوکاری خواهد داد.
خداشناسی از نگاه امام حسین(ع) در دعای عرفه از دیدگاه امام حسین؛ ماهیت حقیقت و کیفیت خداوند را غیر از خودش کسی نمیداند چرا که همه چیز از اوست و هستی موجودات نیازمند اوست؛ بنابراین کسی که در هستی خود نیازمند خداوند است، چگونه میتواند بر او استدلال بیاورد: «کیف یستدل علیک بما هو فی وجوده مفتقر الیک» از سوی دیگر به خاطر احاطهی خداوند به تمام مخلوقات، هیچ چیز در مقایسه با خداوند ظهور و بروزی مستقل ندارد و لذا تمسک به مخلوقات جهت شناخت خداوند و استدلال بر وجود او، در واقع انحراف از مسیر اصلی شناخت او به شمار میرود.
بنابراین دعاهای مورد نظر آن حضرت نیز در همین راستا قرار میگیرد و در واقع دعای عرفه، اندیشهای است در شناخت انسان و مبدأ هستی و ترسیم رابطهی مطلوب بین این دو.