چکیده:
با عنایت به پیشینهی فرهنگی و دینی و اهمیت فراوانی که مقولههای آموزش و پژوهش در تفکر اسلامی دارد؛ حاکمیت علم
و تعهد، نیاز به فضای مناسب فرهنگی و اخلاقی دارد.
آنچه که از رهنمودهای معمار کبیر جمهوری اسلامی ایران بر میآید آن است که نقش دانشگاهها فراتر از جایگاه آن در
گذشته است و نهادی است که در تمامی شئون جامعه اعم از سیاست، فرهنگ و اقتصاد اثرگذار میباشد و چون بزرگترین رسالت
مراکز علمی، تحقیقاتی و دانشگاهی «تولید علم» است که خود راهگشایی است برای توسعه صنعتی و اقتصادی و به پیروی از آن،
کلیدی است برای سایر ابعاد توسعه.
مقالهی حاضر به تبیین و تحلیل سیاستهای آموزش عالی و اصول بیست و پنجگانهی مصوب این وزارتخانه برای تحقق فضای
مناسب و
اسلامی دانشگاهها میپردازد.
خلاصه ماشینی:
سیاستهای ارتقای فعالیتهای فرهنگی در دانشگاهها شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسهی 531 مورخ 9/10/1382؛ اصول حاکم؛ سیاستها و آییننامههای دیگری را در آموزش عالی برای ترویج فرهنگ اسلامی و ارتقای فعالیتهای فرهنگی در دانشگاهها را به این شرح تصویب کرده است: تبیین و معرفی اصول و ارزشهای اسلامی و دفاع از آرمانهای جمهوری اسلامی ایران * تقویت و گسترش روحیه تعهد به کشور، خدمت به مردم و استقلال فرهنگی ـ معرفی جامع فرهنگ و مدنیت اسلام و ایران ـ اهتمام و اولویت بخشیدن به فعالیتهای فرهنگی دینی ـ بازشناسی و ارزیابی مواریث و سنن دینی و ملی * تقویت عناصر مثبت فرهنگی از قبیل تفکر و قدرت نقادی، خودباوری، امید به آینده، احترام به حقوق دیگران، نظمپذیری، وجدان کاری و احترام به قانون * رعایت موازین و احکام اسلامی در فعالیتهای فرهنگی و هنری * ایجاد زمینهی مناسب برای بهرهگیری مطلوب و متعادل فرهنگی و هنری از اوقات فراغت به منظور تحقق اصول حاکم بر فعالیتهای فرهنگی در دانشگاه، سیاستها و جهتگیریهای زیر برای برنامهریزی و تدوین راهکارهای اجرایی ابلاغ میگردد: * اجرایی کردن سیاستهای اسلامی شدن مراکز آموزشی * تعریف مفاهیم و تبیین شاخصها و حد مطلوب آن در فعالیتهای فرهنگی دانشگاهها * بهبود نظام و روشهای برنامهریزی، نظارت، ارزیابی و ارتقای اثربخشی فعالیتهای فرهنگی در دانشگاهها با تعیین معیارهای لازم در سطح ستاد گسترش و تعمیق اسلام در دانشگاهها * تأکید بر مسوولیت مستقیم رییس دانشگاه در امور فرهنگی دانشگاه * انتخاب و انتصاب مدیران فرهنگی دانشگاه متناسب با روح حاکم بر اصول و سیاستهای مذکور در این مصوبه و بهبود مدیریت و روشهای علمی آن از طریق آموزش منابع انسانی * تأکید بر نقش محوری شورای فرهنگی در برنامهریزی، نظارت و هدایت و اولویتبندی فعالیتهای فرهنگی * اهتمام به تشویق افراد فعال فرهنگی و جلوگیری از رفتارهای نامتناسب با شأن و کرامت دانشگاه * ایجاد هماهنگی بین نهادهای رسمی در دستگاه و دانشگاه در انجام فعالیتهای فرهنگی با توجه به شرح وظایف هر یک از آنها و نهادینه کردن آن * استفادهی بیشتر از نقش تربیتی اعضای هیأت علمی در فعالیتهای فرهنگی دانشگاه و بهرهگیری از شخصیتهای علمی، فرهنگی و دینی بیرون از دانشگاه در گسترش و تعمیق فعالیتهای فرهنگی * تقویت مشارکت دانشجویان در فعالیتهای فرهنگی و ضابطهمند کردن کلیهی فعالیتهای دانشجویی * ایجاد توازن در عرصهی فعالیتهای فرهنگی، هنری و اجتماعی و توسعهی فعالیتهای دانشجویی متناسب با منابع، تواناییها و ویژگیهای علمی هر دانشگاه آییننامههای اجرایی اسلامی شدن دانشگاهها به شرح ذیل پیشبینی میشود: * آییننامهی اجرایی سیاستهای فوق در کمیتهای با مسؤولیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و عضویت نمایندگان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، جهاد دانشگاهی و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها حداکثر تا 6 ماه پس از ابلاغ این مصوبه در نسخهی واحد به تصویب رسیده و با امضای بالاترین مقام هر دستگاه یا نهاد ابلاغ خواهد شد.