خلاصه ماشینی:
بدون شک در سال های اخیر هم در عرصه های دین پژوهی مغرب زمینیان و هم در حوزه های داخلی دین پژوهان ما، کارهای زیادی در زمینه دین پژوهی سامان گرفته است، اما آنچه بیش تر در این تحقیقات و پژوهش ها نمود و جلوه دارد، «نگاه به دین» است و نه «نگاه با دین»!
ج) آنچه اینک در جامعه ما به وضوح دیده می شود این است کهگویا روند نگاه به دین و نگاه با دین، نسبت متعاکس دارند; یعنی هرچه تحقیق و پژوهش درباره دین افزایش پیدا می کند، تنظیم عمل و رفتارهای گروهی و فردی در ساحت های مختلف سیاسی و اجتماعی رو به کاهش است!
دینی بودن حکومت ـ حقیقتا ـ به این نیست که به دین نگاه کند، بلکه به این است که با دین به عالم و آدم بنگرد و سیاست و تدبیر و مدیریت جامعه را در همه عرصه های حیات اجتماعی، دینی کند!