چکیده:
هدف: این پژوهش به منظور بررسی چگونگی آموزش بلوغ در دختران نوجوان انجام شده است. روش: در این پژوهش که یک پژوهش کیفی است، 10 دختر نوجوان که علائم بلوغ در آنها ظاهر شده، دستکم سه بار عادت ماهیانه شدهاند، با پدر و مادر خود زندگی و در حال حاضر در یکی از مدارس راهنمایی دخترانه شهر تهران تحصیل میکنند، 10 مادر (مادران همین دختران) و 10 مربی بهداشت مدارس راهنمایی دخترانه که دستکم 12 سال سابقهکار در زمینه بهداشت دختران نوجوان داشتهاند، مورد بررسی قرار گرفتهاند. برای گردآوری اطلاعات، مصاحبه غیرساختاری و برای تجزیه و تحلیل دادهها روش تحلیل مقایسه پیوسته بهکار برده شده است.یافتهها: وجود شرم و خجالت در دختران نوجوان، مادران و مربیان بهداشت در فرایند آموزش بلوغ، کوتاهی مادران و مربیان بهداشتی در آمادگی و آموزش بلوغ به دختران، نبود برنامه آموزش بلوغ، آگاهی اندک و درک و شناخت ناکافی دختران، مادران و مربیان از پدیده بلوغ بهعنوان متغیرهای مهم شناخته شد.نتیجه: در این پژوهش، وجود شرم در دختران نوجوان، مادران و مربیان بهداشت و نیز ناآگاهی مادران و مربیان بهداشت از تغییرات بدنی و روانی دوران بلوغ و نبود برنامه مناسب آموزش بلوغ مطرح شد که برای تعمیم یافتهها نیاز به بررسیهای جامعتری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
"گرچه هر یک از اعضای خانواده در آموزش مسائل بلوغ به نوجوانان نقش دارند، جایگاه مادر در این میان بارزتر از دیگران میباشد و بیشتر نوجوانان رفتارهای بهداشتی را از مادران خود فرا میگیرند (احمدی، 1371؛ اسکندری، 1377؛ فیروزان، 1380؛ باقرصاد، 1379).
1- UNESCO 2- Schumarker3- Lanuza4- World Health Organization5- Cumming 6- Kieren7- Jackson 8- Saunders9- Pope 10- Mays نظریه زمینهای، یکی از رایجترین شیوههای پژوهش کیفی است که در بررسیهای بهداشتی کارآیی زیادی دارد (وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، 1379) و در بررسی حاضر بهکار رفته است (استرابرت1 و کارپنتر2، 1999).
کم آگاهی و شناخت ناکافی دختران، مادران و مربیان بهداشت مدارس از پدیده بلوغ و مسائل مربوطه، یکی از یافتههای مهم این بررسی بوده است.
بررسیهای انجامشده در کشور، مهمترین علتهای این محرومیت را ناآگاهی و شناخت ناکافی مادران از پدیده بلوغ (کریمی، رحیمینیا و کمالی، 1377؛ سهرابی، 1377) و کوتاهی آنها در آمادگی و آموزش دختران گزارش کردهاند (اسکندری، 1377).
پژوهشگران نظریه پیشنهادی خود را که لازم است در بررسیهای آینده مورد ارزیابی قرار گیرد بدین ترتیب بیان میکنند: در صورتیکه شرم و خجالت موجود در بین دختران، مادران و مربیان، تبیین و توجیه شود، باعث 1) تدوین و اجرای آموزش مناسب بلوغ، 2) تشویق مادران و مربیان برای آمادگی و آموزش دختران و 3) افزایش آگاهی و شناخت دختران، مادران و مربیان از پدیده بلوغ و از این رو سبب ارتقای بهداشت دختران نوجوان خواهد شد."