چکیده:
تولید بالقوه از جمله مهمترین متغیرهای اقتصادی است. در مدل های اقتصادی کلان و به ویژه در مطالعات ساختاری برای پیش بینی و نیز تحلیل عملکردهای سیاستی برآورد آن ضروری و حائز اهمیت است. روش های مختلف و متعددی نیز برای برآورد تولید بالقوه وجود دارد. اما محاسبه تولید بالقوه امری بسیار مشکل و پیچیده است. مطالعات و تحقیقات تجربی حاکی است که چنانچه در برآوردهای تولید بالقوه از روش ها و تکنیک های مختلفی استفاده شود، برآوردهای مختلفی نیز از تولید بالقوه عرضه می کند. در این تحقیق، ابتدا روش های مختلف برآورد تولید بالقوه بررسی می شود و سپس تولید بالقوه ایران برای دوره زمانی 1340-1377 به چهار روش روند زمانی، فیلتر هودریک- پرسکات، حالت فضا و بردار خودرگرسیونی برآورد شده و مورد همسنجی قرار گرفته است.
مقایسه نتایج حاصل از برآورد تولید بالقوه ایران به چهار روش فوق حاکی از آن است که گرچه برآوردها متفاوت است تقریبا نتایج به هم نزدیک است. همسنجی نتایج نیز نشان می دهد که به ترتیب روش های بردار خود رگرسیونی و حالت فضا نتایج بهتری نسبت به دو روش دیگر ارائه می نمایند.
One of the most important economic factors is potential output. In macroeconomic models and structural studies، the estimation of potential output is necessary for projections and analyzing policy performances. There exist several methods for estimating potential output. Meanwhile، its estimation is a difficult and complicated matter. Empirical studies and researches show that using various techniques and methods in estimating potential output leads to different estimations. In the present study، the different methods of estimating potential output are reviewed. Then potential output of Iran within 1961-1998 is estimated by four methods: time trend، Hodrick-Prescott filtering، state space and VAR. The comparison of Iran potential output estimation results shows that although estimation results are different، they are very similar to each other. Among these four estimation methods، VAR and state space techniques show better results respectively.