چکیده:
آموزش تجربهای مبتنی بر یادگیری است که موجب تغییر در دانش،نگرش،مهارت و رفتار انسان میشود.از آنجایی که بشر موجودی کمالطلب و اجتماعی است برای نیل به کمال مطلوب و نیز ایفای نقش سازنده در جامعه نیاز به یادگیری دارد.آموزش را میتوان در دو دسته آموزش و غیررسمی و رسمی تقسیمبندی نمود.آموزشهای غیررسمی از طریق خانواده و اجتماع صورت میپذیرد اما آموزشهای رسمی از طریق موسسههای آموزشی و بصورتی کاملا هدفمند ارائه میشود.قطع نظر از این تقسیمبندی،اجرای فرآیند آموزش به یکی از صور حضوری،نیمه حضوری و از راه دور میسر است.یکی از ویژگیهای آموزش از راه دور جدایی فیزیکی معلم و شاگرد از یکدیگر است.امروزه بکارگیری فناوری ارتباطات و اطلاعات ضمن آنکه شکاف فیزیکی را با بهرهگیری از روشهای مجازی حذف مینماید،تاثیر بسزایی در ارتقای کیفی آموزش در هریک از روشهای فوق خواهد گذاشت.در این مقاله ضمن بررسی ویژگیهای آموزش از راه دور،روشهای نوین آموزشی مبتنی بر فناوری ارتباطات و اطلاعات توصیف میشود.
خلاصه ماشینی:
"4 مهمترین ویژگیهای آموزش از راه دور عبارتند از: @جدایی یاددهنده و یادگیرنده(معلم و شاگرد)از یکدیگر هم از نظر مکانی و هم از نظر زمانی @ارائه آموزش از طریق یک سازمان پشتیبانیکننده @استفاده از فناوری در آموزش با استفاده از وسایل جدید (رسانههای آموزشی مختلف) @تأمین ارتباط دو سویه میان یادگیرنده و یاددهنده(معلم) @یادگیری متفاوت با شکل سنتی در کلاس(صرفنظر از ساعات رفع اشکال جمعی) @مشارکت معلم در شکل صنعتی شده فرآیند یادگیری- یاددهی بعنوان عامل اصلی @فردی و خصوصی کردن یادگیری(در این نظام یادگیرنده تعیینکننده زمان و مکان یادگیری متناسب با استعدادها و علایق و بطور کلی تواناییها و ویژگیهای فردی خود است)5 @در نظام آموزش از راه دور،با افزایش دانشجو،از هزینه سرانه کاسته میشود.
علل گسترش آموزش از راه دور گرچه فلسفه وجودی آموزش از راه دور وجود فاصله زمانی یا مکانی میان فراگیر و معلم یا مؤسسه آموزشی است،دلایل زیر را نیز برای گسترش این نوع آموزش میتوان بیان کرد: @پراکندگی جمعیت و دشواری دسترسی به امر آموزش @ازدیاد جمعیت شبیه کشورهایی مثل چین و هند @نارساییهای نظام آموزش رسمی به ویژه نظام آموزش عالی @نیاز شدید و فوری به تربیت معلم @آموزش بزرگسالان و آموزش مادام العمر و نیز شیوههای جدید زندگی به ویژه خودگرایی و انزوا و نیاز مستمر به کارآموزی یا بازآموزی حرفهای @موقعیتهای شغلی،گرفتاریهای خانوادگی و ناتوانی جسمانی فراگیران یا حتی مشکل ترافیک و ایاب و ذهاب @کاهش هزینههای ارتباطات در مقایسه با هزینههای تردد و اسکان @نیاز روزافزون به آگاهی،دانش،آموزش و یادگیری @مقرون به صرفه بودن در مقایسه با نظام سنتی که به ازای تعداد فراگیران نیاز به کلاس،تجهیزات،معلم و کادر پشتیبانی دارد."